Oznaczenie przewodów elektrycznych - co oznaczają poszczególne kolory?

Oznaczenia kabli elektrycznych to dość obszerne i niełatwe zagadnienie. W niniejszym artykule skupiamy się bardziej na wprowadzeniu w temat i omówieniu pewnych podstaw, a nie na szczegółowej i specjalistycznej analizie. Jeśli niewiele wiesz o przewodach elektrycznych, a chciałbyś poszerzyć swoją wiedzę, znajdziesz tutaj kilka interesujących informacji na start. 

TU SPRAWDZISZ CENY

Oznaczenie przewodów elektrycznych – do czego służą?

Zacznijmy od podstaw. Przewody elektryczne, które potocznie nazywa się kablami, służą przede wszystkim do przewodzenia prądu. Składają się z jednej lub kilku żył izolacyjnych, a te mają specjalną powłokę zewnętrzną, której zadaniem jest ochrona przed wilgocią czy innymi szkodliwymi czynnikami. Przewody elektryczne oznacza się literowymi symbolami, co pozwala na ich szybką identyfikację – od razu wiesz, jaki to typ kabla i z czego został on wykonany.  

W Polsce mamy własne normy oznaczenia przewodów elektrycznych. Każde oznaczenie składa się z trzech części:

1. Część literowa – opisuje konstrukcję żyły przewodzącej, materiał, z jakiego została wykonana, a także materiał wykorzystany przy izolacji oraz powłoce, wraz z informacjami uzupełniającymi. 
2. Część cyfrowa – określa napięcie znamionowe izolacji.
3. Część cyfrowa – oznacza liczbę oraz przekrój żył przewodzących.

Tabela 1. Źródło: extradom.pl (stan na: 20.06.2024 r.).

Jakie są rodzaje przewodów elektrycznych?

Przewody elektryczne można podzielić na kilka sposobów. Jednym z kryteriów jest rola, jaką dany kabel spełnia w instalacjach elektrycznych. Taki podział wyglądałby następująco:

1. Przewód ochronny – jak już sama nazwa wskazuje, jego celem jest ochrona, mówiąc precyzyjniej: ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym.
2. Przewód fazowy – służy do przesyłania energii elektrycznej w ramach sieci elektroenergetycznej; podczas zwykłej pracy jest pod napięciem fazowym.
3. Przewód neutralny – jest połączony z punktem neutralnym w sieci elektroenergetycznej.
4. Przewód odgromowy – podczas zwykłej pracy nie jest pod napięciem; pojawia się tylko w liniach wysokiego napięcia, a jego zadaniem jest ochrona przed bezpośrednimi uderzeniami pioruna.
5. Przewód zerowy – współcześnie już praktycznie nie funkcjonuje, a jego funkcję przejęły przewody neutralne, przewody ochronne, ewentualnie przewody neutralno-ochronne. 

Z naszej perspektywy najważniejsze spośród opisanych przewodów są trzy pierwsze, czyli: przewód ochronny, przewód neutralny oraz przewód fazowy. Poświęcimy im też trochę miejsca w dalszych rozważaniach.

Co oznaczają kolory przewodów elektrycznych?

Kolory kabli elektrycznych nie są, oczywiście, przypadkowe. Jest to forma oznaczenia ułatwiająca ich identyfikację. Kolory mają przełożenie na to, jaką rolę kable spełniają w instalacjach elektrycznych. 

Oto najważniejsze kolory przewodów elektrycznych:

• brązowy lub czarny – przewód fazowy (oznaczenie: L);
• jasnoniebieski – przewód neutralny (oznaczenie: N);
• żółto-zielony – przewód ochronny (oznaczenie: PE).

Musimy w tym miejscu zaznaczyć jeszcze jedną ważną rzecz – oznaczenia przewodów fazowych mogą być czasem nieco inne. Współcześnie jest więcej faz, niż dawniej. Oznacza się je więc jako L1, L2, L3, itd. Inne mogą też być kolory przewodów elektrycznych, najczęściej występują: szary, czerwony i biały. Obowiązuje jednak zakaz korzystania z barw przyporządkowanych do innych rodzajów kabli, czyli przewody fazowe nigdy nie będą żółto-zielone czy jasnoniebieskie.

Co się stanie, jeśli brakuje jednego z kolorów?

Zdarzają się sytuacje, w których w przewodzie elektrycznym brakuje kabla izolacyjnego w danym kolorze. Jeśli jest to kabel jasnoniebieski – przypomnijmy, że to oznaczenie przewodu neutralnego – możesz wówczas wziąć np. przewód szary i podpiąć go do przewodu neutralnego. W dalszej kolejności, np. przy użyciu jasnoniebieskiej taśmy, oznacz tę żyłę na obu jej końcach – dzięki temu w przyszłości nie powinieneś mieć już problemów z identyfikacją.

Jak zrozumieć oznaczenie literowe na przewodach?

Do oznaczania kabli używa się bardzo obszernego zbioru symboli literowych, a te, które do tej pory opisaliśmy, stanowią jego niewielki fragment. Kompleksowemu omówieniu ich wszystkich spokojnie można poświęcić osobny artykuł. W tym miejscu dajmy więc tylko kilka przykładów. 

Przewody z żyłami miedzianymi z izolacją papierową rdzeniową, znajdujące się w ołowianej powłoce, oznacza się następującymi symbolami:

• K – kabel elektroenergetyczny,
• KT – kabel telekomunikacyjny,
• KS – kabel sygnalizacyjny.

Inne symbole literowe umieszczone na przewodach wskazują na ich cechy charakterystyczne, przykładowo:

• o – przewód okrągły,
• n – przewód z elementem nośnym,
• p – przewód płaski,
• P – przewód przemysłowy,
• M – przewód mieszkaniowy,
• W – przewód warsztatowy.

Elektryka w polisie mieszkaniowej – co chroni?

Zacznijmy od tego, że w ramach polisy mieszkaniowej możesz objąć ochroną niemal wszystkie urządzenia zasilane prądem, a także całą instalację elektryczną. Część tego mienia jest chroniona już w podstawowym wariancie ubezpieczenia, jako elementy stałe. Są to m. in. sprzęty RTV i AGD w zabudowie czy poszczególne elementy instalacji elektrycznej. Pozostałe urządzenia (nieprzymocowane na stałe) to ruchomości domowe, do których ochrony potrzebne jest wykupienie odpowiedniego rozszerzenia. 

Jednym ze standardowych zdarzeń ubezpieczeniowych uwzględnionych w polisach mieszkaniowych jest przepięcie. Czasami obecne jest ono już w podstawowym zakresie ochrony, a czasem jako rozszerzenie. Dodajmy, że niektóre towarzystwa wyróżniają dwa osobne ryzyka: przepięcie będące skutkiem uderzenia pioruna oraz mające inną przyczynę. Może się zdarzyć, że jedno z nich będzie się znajdowało w podstawie, a drugie będzie dodatkiem.

W tym miejscu warto również wspomnieć nieco specyficznym dodatku do polisy mieszkaniowej, jakim jest pakiet Home Assistance. Jest to zbiór usług, jakie towarzystwo zobowiązuje się świadczyć na rzecz ubezpieczonego w określonych ramach. Wśród tych usług przeważnie znajduje się wsparcie elektryka czy serwisanta sprzętów RTV i AGD. 

Musisz też wiedzieć, że włączenie w ochronę ubezpieczeniową urządzeń elektrycznych oraz ryzyka przepięcia może nie wystarczyć do uzyskania odszkodowania. Do tego konieczne jest również przestrzeganie kilku podstawowych zasad, takich jak chociażby dopełnienie obowiązku terminowych przeglądów instalacji elektrycznej czy właściwe podłączenie, przechowywanie i użytkowanie urządzeń zasilanych prądem. Takie kwestie są zawsze szczegółowo opisane w OWU polisy mieszkaniowej, przede wszystkim w dziale wyłączeń odpowiedzialności. 

Ile kosztuje polisa mieszkaniowa?

Sprawdziliśmy przykładowy koszt ubezpieczenia mieszkania. Pod uwagę wzięliśmy lokal o powierzchni 60 mkw. i wartości rynkowej (mury i elementy stałe) 400 000 zł. Składkę obliczyliśmy dla podstawowego zakresu, czyli ochrony finansowej na wypadek pożaru oraz innych zdarzeń losowych. 

W wariancie od ryzyk nazwanych opisane ubezpieczenie kosztuje od 153 zł do 298 zł, a w wariancie od ryzyk wszystkich (All Risks) od 215 zł do 528 zł. Wszystkie podane kwoty odnoszą się do rocznego okresu ochrony, a poszczególne oferty w niewielkim stopniu się od siebie różnią, głównie wliczonymi w cenę dodatkami. 

Wypowiedź eksperta

Koszt ubezpieczenia nieruchomości zależy od wielu czynników, ale kluczowa jest wartość mieszkania lub domu, który ma być chroniony z polisy, a także zakres tej polisy. Jak pokazuje kalkulacja, nie bez znaczenia jest również towarzystwo, w którym chcemy się ubezpieczyć. Każda z tych firma samodzielnie szacuje ryzyko i w dużej mierze na tej podstawie oblicza wysokość składki. Dysproporcje cenowe pomiędzy niemal identycznymi produktami są wyraźnie zauważalne, a byłyby one jeszcze większe, gdybyśmy analizowali oferty z szerszym zakresem ochrony.

Michał Ratajczak, Specjalista ds. ubezpieczeń nieruchomości

Tabela 2. Źródło: rankomat.pl (stan na: 20.06.2024 r.).

Gdzie warto szukać ubezpieczenia mieszkania?

Polisę mieszkaniową można kupić online, np. za pomocą porównywarki ubezpieczeń. W ten sposób dostępne są produkty o zakresie, który można dopasować do indywidualnych potrzeb, poszerzając podstawę o ruchomości domowe, powódź, kradzież z włamaniem, OC w życiu prywatnym czy stłuczenie przedmiotów szklanych. Samodzielnie można też ustalić sumy ubezpieczenia dla poszczególnych rodzajów mienia, a także wybrać wariant ubezpieczenia – od ryzyk nazwanych lub od ryzyk wszystkich.

Kalkulator ubezpieczeń to bardzo proste i intuicyjne narzędzie, za pomocą którego w dosłownie kilka minut można skomponować polisę i sprawdzić, ile kosztuje ona w takich towarzystwach, jak: Proama, Generali, Inter Polska, Link4, Uniqa, mtu24,pl, TU Europa, Wiener czy Benefia. Kiedy już wybierzesz ofertę, która najbardziej ci odpowiada, od razu przejdziesz do finalizacji transakcji, a polisa może zacząć działać nawet następnego dnia roboczego. Cała procedura zakupu ubezpieczenia może zająć dosłownie kilka minut, a po jej zakończeniu nie będziesz musiał dopełniać żadnych dodatkowych formalności. Co ważne, dzięki porównaniu większej liczby ofert możesz zaoszczędzić nawet kilkaset złotych w skali roku. 
 

TU SPRAWDZISZ CENY