Elektryczne mikrosamochody nie należą do popularnych w Polsce, ale powoli wkradają się do łask kierowców. Decyduje o tym nie tylko ekonomia i świetne przystosowanie do ruchu miejskiego, ale również dostępność dla osób poniżej 18 roku życia. Niektórzy sprzedawcy, do atutów małych aut elektrycznych dodają jeszcze możliwość kierowania nimi bez prawa jazdy. Tą informację trzeba jednak włożyć między bajki.   

Konstrukcja najnowszych mini samochodów elektrycznych sprawia, że coraz bliżej im do standardowego auta. Większość z nich ma bogate wyposażenie oraz nowoczesne systemy bezpieczeństwa i sprawdza się także poza miastem. Jeśli taki pojazd zalicza się do kategorii czterokołowców lekkich, to może nim jeździć nawet 14-latek. Uprawnienia do kierowania „cięższym” czterokołowcem otrzymują natomiast osoby w wieku minimum 16 lat.   

Znajdź OC już od 329zł!
Bez wychodzenia z domu

  • Ceny OC w 3 minuty
  • Oferty kilkunastu towarzystw ubezpieczeniowych
  • Pomoc 200 agentów

Zamierzasz kupić mały samochód elektryczny bez prawa jazdy? Podpowiemy Ci, które uprawnienia trzeba zdobyć, aby zasiąść za kierownicą takiego pojazdu i jakie warunki techniczne powinien on spełniać. Wybraliśmy także kilka modeli mini samochodów elektrycznych, które mogą Cię zainteresować.  

Czy samochodem elektrycznym można jeździć bez prawa jazdy? 

Odpowiedź brzmi: nie! Za brak prawa jazdy podczas kierowania czterokołowcem czy też małym samochodem, grozi mandat od 1500 zł do nawet 30000 zł. Wysokość grzywny orzeka sąd. Dodatkowo, jeśli kierowca spowoduje kolizję drogową lub wypadek, wszystkie szkody będzie musiał pokryć z własnej kieszeni.  

Zwrotu samochód elektryczny bez prawa jazdy nie należy traktować dosłownie. Zazwyczaj używają go sprzedawcy pojazdów. W rzeczywistości, w ich ofercie znajdują się czterokołowce lekkie, które wymagają uprawnień kierowcy co najmniej kat. AM.

Samochód elektryczny bez prawa jazdy kat. B – dla 14- czy 16-latka?  

Nawet jeśli mówimy o mikrosamochodzie zaliczanym do czterokołowców lekkich, to do jego prowadzenia wymagane jest co najmniej prawo jazdy kat. AM. Takie uprawnienia można zdobyć po ukończeniu 14 lat. 

Odrębną kategorię stanowią czterokołowce - ich kierowca powinien posiadać przynajmniej prawo jazdy B1. Na zdobycie tego dokumentu trzeba poczekać nieco dłużej, bo do ukończenia 16 lat. 

Zamierzasz zapisać się na kurs prawa jazdy AM lub B1? Możesz rozpocząć go nieco wcześniej - na trzy miesiące przed osiągnięciem wymaganego wieku.  

Uwaga!

Niektórych mini samochodów elektrycznych nie można zakwalifikować do grupy czterokołowców, np. ze względu na ich dużą masę własną lub wysoką moc silnika. Taki pojazd zaliczany jest najczęściej do najmniejszych miejskich samochodów osobowych i jego kierowca powinien posiadać prawo jazdy kategorii B.

Pojazdy elektryczne na prawo jazdy AM i B1 – czym się charakteryzują?

Zastanawiasz się, jak sprawdzić czy dany pojazd elektryczny przyporządkowany jest do grupy czterokołowców lekkich lub pozostałych czterokołowców? W ustawie Prawo o ruchu drogowym: 

  • czterokołowcem lekkim jest pojazd o masie własnej do 350 kg i konstrukcji uniemożliwiającej rozwinięcie prędkości powyżej 45 km/h; 
  • czterokołowiec to z kolei pojazd mechaniczny przystosowany do przewozu osób lub ładunku (z wyłączeniem samochodu osobowego, ciężarowego i motocykla), którego masa własna nie przekracza 550 kg w przypadku przewozu rzeczy lub 400 kg dla przewozu osób.  

Ww. pojazdy posiadają odmienne homologacje. Zgodnie z przepisami unijnymi, dla czterokołowców lekkich jest to L6e, natomiast dla czterokołowców ciężkich L7e.  

Szukasz informacji dotyczącej masy własnej Twojego czterokołowca? Znajdziesz ją w pozycji G w dowodzie rejestracyjnym.

Warto zobaczyć: Czym są samochody typu microcar i jakie obowiązują zasady jazdy takimi pojazdami wyjaśniają w radiu RDN TV funkcjonariusze Komendy Miejskiej Policji w Tarnowie (temat mikrosamochodów jest poruszany od ok. 5 min. filmu) 

Więcej na temat czterokołowców lekkich przeczytasz w artykule: Czym jest czterokołowiec lekki i kto może nim jeździć?

Kto nie musi posiadać prawa jazdy AM do kierowania mikrosamochodem elektrycznym?  

Kierowca elektrycznego czterokołowca lekkiego może okazać podczas kontroli drogowej prawo jazdy kategorii wyższej niż AM, czyli np. A, B czy C – te uprawnienia automatycznie obejmują „niższą” kategorię, którą jest m.in. AM. 

Co mówi prawo?

Właściciele czterokołowców lekkich, którzy ukończyli 18 lat przed 19 stycznia 2013 roku, czasami błędnie interpretują prawo i uważają, że mogą kierować małym samochodem elektrycznym bez prawa jazdy (legitymując się podczas kontroli drogowej tylko dowodem osobistym). Niestety, takie uprawnienia przewidziano wyłącznie dla osób urodzonych przed 19.01.1995 r., ale poruszających się po drodze motorowerem. Do kierowania mikrosamochodem czy quadem niezbędne jest prawo jazdy.

Czy można jeździć autem elektrycznym bez prawa jazdy z kartą motorowerową?  

Kierowcom czterokołowców lekkich (w tym mikrosamochodów elektrycznych) nie wystarczy także wydana przed 2013 r. karta motorowerowa. Taki dokument można natomiast bez problemu wymienić na prawo jazdy kategorii AM – nawet jeśli stracił już ważność.   

Procedura wymiany karty motorowerowej na prawo jazdy kat. AM jest bardzo prosta – wystarczy złożyć odpowiedni wniosek w urzędzie miasta, dzielnicy lub starostwie powiatu i dołączyć do niego m.in. aktualne zdjęcie, orzeczenie lekarskie oraz potwierdzenie wniesienia opłaty (100 zł).  Prawo jazdy wydawane jest zazwyczaj w ciągu 9 dni roboczych (wyjątkowo do 2 miesięcy).  

Pojazdy elektryczne bez prawa jazdy kat. B – czy można kupić w Polsce? 

Zastanawiasz się nad zakupem mini autka elektrycznego i chcesz kierować nim posiadając wyłącznie prawo jazdy kategorii AM? Przyjrzyj się koniecznie parametrom technicznym takiego pojazdu, ponieważ rzadko który posiada masę własną do 350 kg.  

Z polskiej oferty rynkowej wybraliśmy jeden microcar spełniający wszystkie polskie „ustawowe normy” (IML ARIEL 4). W naszym artykule przedstawiamy także dwa inne popularne w Europie mini pojazdy elektryczne, ale trzeba pamiętać, że w ich przypadku pojawiają się wątpliwości dotyczące wymaganych w naszym kraju uprawnień do ich kierowania (szczegóły poniżej).   

Uwaga! Nasz artykuł poświęciliśmy samochodom elektrycznym bez prawa jazdy. Dlatego w zestawieniu nie znajdziesz trójkołowców elektrycznych czy zabudowanych skuterów, takich np. jak motorower elektryczny Z-tech, trójkołowiec elektryczny Econelo, motorower elektryczny TukTuk, trójkołowy elektryk zabudowany NEMO czy też motorowery elektryczne CARGO (trójkołowce z funkcją wywrotki). 

Czterokołowiec lekki IML ARIEL 4 - bez prawa jazdy kat. B  

Czterokołowiec lekki ARIEL4 to jeden z najnowszych mini samochodów elektrycznych, którym mogą kierować osoby posiadające uprawnienia kategorii AM. Oferuje go firma iamelectric. Pojazd nie tylko z wyglądu jest mini kopią tradycyjnego samochodu. Posiada on także bogate wyposażenie, często niedostępne u konkurencji (m.in. klimatyzację i ogrzewanie).    

ARIEL 4

Wymiary: szer.: 1,26 m dł.: 2,62 m, wys.: 1,65 m

Masa własna: 340 kg 

Dane techniczne
Miejsca siedzące2
Prędkość maksymalna45 km/h
Akumulator60V 58Ah żelowy
Napęd2000 W 
Czas ładowania (z domowego gniazdka)8-10 h
ZasięgDo 60 km / 1 osoba (70 kg)
Źródło: https://iamelectric.pl/produkt/czterokolowiec-lekki-ariel4/ 

Plusy elektrycznego Ariela 4: Oprócz klimatyzacji i ogrzewania, Ariel 4 został wyposażony m.in. w elektryczne szyby, alarm, centralny zamek, szyberdach, kamerę cofania, USB oraz radio bluetooth. Pojazd posiada także dobrze oświetlające drogę światła LED. Wnętrze pomieści 2 osoby – na krótkich trasach będą one miały zapewniony dość wysoki komfort jazdy. To mini autko, dzięki niewielkim wymiarom i dobrej zwrotności, sprawdzi się świetnie w przestrzeni miejskiej.  

Minusy elektrycznego Ariela 4: Choć ten pojazd przypomina do złudzenia mini samochód, to zdecydowanie nim nie jest. ARIEL-em 4 najlepiej poruszać się po niewielkim obszarze (w mieście) i na krótkich dystansach. Z danych iamelectric wynika, że trzeba go ładować przez 8-10 godzin, a jego zasięg wynosi 60 km i to przy założeniu, że w pojeździe znajduje się jedna osoba o wadze ok. 70 kg (im większy ciężar, tym zasięg będzie krótszy). Z takimi osiągami istnieje spore ryzyko, że podczas podróży poza miasto mini autko odmówi posłuszeństwa w połowie trasy. 

Cena Ariela 4: IML wycenia nowy pojazd na ok. 33 tys. zł. Oferuje przy tym szybką dostawę, 24 okres gwarancyjny i serwis door2door.  

Citroen AMI – jakiego wymaga prawa jazdy? 

Citroen AMI posiada wprawdzie konstrukcję ograniczającą prędkość do 45 km/h, ale jego masa własna wynosi ponad 420 kg (bez baterii). Ta cecha nie pozwala na zakwalifikowanie go do czterokołowców lekkich na podstawie definicji Ustawy prawo o ruchu drogowym. Biorąc pod uwagę tylko te przepisy, kierowanie takim pojazdem byłoby możliwe wyłącznie z uprawnieniami kat. B1 lub wyższej. Tymczasem wielu sprzedawców zapewnia, że Citroenem AMI można jeździć z prawem jazdy kategorii AM. Kto ma rację? 

Spór o uprawnienia do kierowania Citroenem AMI trwa nie od dziś, a jego przyczyna leży w rozbieżnościach pomiędzy polskimi a unijnymi przepisami. W dowodzie rejestracyjnym mikrosamochody AMI mają z reguły wpis o masie własnej powyżej 350 kg i homologacji L6e. Wobec tego – w „oczach UE” są to czterokołowce lekkie, ale w myśli polskiej ustawy, już nimi nie są.  Osobom z prawem jazdy AM, które chcą prowadzić taki pojazd, doradzamy więc zastanowienie się, czy warto ryzykować. Trudno przewidzieć nie tylko to, jak zinterpretuje przepisy policjant podczas kontroli drogowej, ale też ubezpieczyciel, gdy dojdzie do szkody.
Natalia Tokarczyk-Jarocka, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w rankomat.pl.Natalia Tokarczyk-Jarocka, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w rankomat.pl.

Rozporządzenie PE doprecyzowuje, że czterokołowce klasy L6e mają maksymalnie dwa miejsca siedzące, pojemność silnika PI ≤ 50 cm3 lub ≤ 500 cm3, gdy silnik CI jest częścią konfiguracji napędu pojazdu oraz masę w stanie gotowym do jazdy ≤ 425 kg. 

Zobaczcie, jak na pytanie jednego z właścicieli takiego pojazdu odpowiedziała policja: 

Citroen AMI – dane techniczne, wady, zalety i cena  

Citroen AMI

Wymiary: szer.: 1,39 m dł.: 2,41 m, wys.: 1,52 m

Masa własna: 425 kg (bez akumulatora)

Średnica skrętu: 7,2 m

Dane techniczne
Miejsca siedzące2
Prędkość maksymalna45 km/h
Akumulator5,5 kWh litowo-jonowy
Silnik6 kW
Czas ładowania (z domowego gniazdka)ok. 3,5 h
Zasięg75 km

Plusy elektrycznego Citroena AMI: francuski producent twierdzi, że Citroën Ami to „interpretacja wolności życia w mieście”, który „łączy wszystkie zalety technologii napędu elektrycznego z odważnym, pełnym kolorów designem oraz wyjątkowo łatwą eksploatacją”. Rzeczywiście – obok tego mikrosamochodu nie można przejść obojętnie. Jak na maleńki pojazd przystało, jest on niezwykle zwrotny i zmieści się na każdym miejskim parkingu. Dla osób wysokich istotne może być to, że zapewniono w nim sporo przestrzeni nad głową. Ciekawie zaprojektowano także schowki i wygospodarowano przestrzeń na bagaże.  

Minusy Citroena AMI: Choć pojazd prowadzi się dobrze, a jego wnętrze jest przemyślane, to i tak - przy tak małych gabarytach - o komforcie jazdy dwóch podróżnych można pomarzyć (przygotujcie się na trącanie łakociami czy ramionami przy zmianie pozycji). Kierowcy narzekają także na słabe wygłuszenie dźwięków z zewnątrz i brak izolacji zawieszenia od nierówności. Warto także wziąć pod uwagę, że w tym pojeździe bez smartfona się nie obejdzie – jest on interfejsem pomiędzy kierowcą a samochodem. Jeśli chodzi o wygląd, to Citroen AMI nie wszystkim przypadnie do gustu - niektórzy uważają, że przypomina on plastikowe pudełko lub obudowaną hulajnogę i jego przód można pomylić z tyłem.  

Cena Citroena AMI: choć Citroen mocno wychwala i promuje micrusa AMI na swojej oficjalnej stronie (samochody koncepcyjne AMI ONE), to nie znajdziemy jeszcze tego pojazdu w jego oficjalnej sprzedaży. W Polsce ten model można nabyć kontaktując się z dealerem lub firmami importującymi samochody do Polski. W 2024 r. ceny używanego Citroena AMI zaczynają się od ok. 35 tys. zł. Można również sprowadzić na zamówienie nowy model z zagranicy za ok. 50 tys. zł.  

Pojazd elektryczny Opel Rocks-e – niemiecki bliźniak Citroena AMI  

Rocks-e różni się od Citroena Ami chyba tylko tym, że wyszedł spod ręki Opla. Posiada on takie same wymiary i zasięg oraz… równie trudną do określenia przynależność do danej grupy pojazdów (czterokołowców lub nawet samochodów osobowych, z uwagi do dużą masę własną).

Opel Rocks-e

Wymiary: szer.: 1,39 m dł.: 2,41 m, wys.: 1,52 m

Masa własna: 471 kg (z akumulatorem)

Średnica skrętu: 7,2 m

Dane techniczne
Miejsca siedzące2
Prędkość maksymalna45 km/h
Akumulator5,5 kWh
Napęd6 kW
Czas ładowania (z domowego gniazdka)ok. 3,5 h
Zasięg75 km
Źródło: https://iamelectric.pl/produkt/czterokolowiec-lekki-ariel4/ 

Zalety Opla Rocks-e: pojazd jest przedstawicielem segmentu SUM (Sustainable Urban Mobility - zrównoważona miejska mobilność), a więc to idealny mini samochodzik, którym można pojechać np. na zakupy w zatłoczonym mieście. Plusem Opla Rocks-e są m.in. duże okna i okno dachowe oferowane w standardzie. Autko wyposażono m.in. w LED-owe reflektory i kierunkowskazy, bagażnik o pojemności 63 l we wnęce przed pasażerem i wieszak na dużą torbę zakupową. Przygotowano także miejsce na smartfon i gniazdo USB. Osobom, którym podstawowe wyposażenie nie wystarcza, producent oferuje dwa wyższe poziomy.   

Wady Opla Rocks-e: niestety, Rocks-e to raczej zadaszony czterokołowy skuter. Trudno więc tutaj mówić o przyjemności z jazdy (w kontekście wygody, bo sama jazda może być ciekawym przeżyciem). Auto źle radzi sobie z nierówną jezdnią, głównie z powodu twardego zawieszenia – kierowca i pasażer odczują każdy przejazd przez dziurę w drodze czy próg. Poza tym, proces przyspieszenia nie jest spektakularny. Niektórym może też przeszkadzać fakt, że Rocks-e nie ma gniazda do ładowania i kabel ładowarki jest w nim trwale wbudowany.   

Ile kosztuje mini samochód elektryczny Opel Rocks-e: W przypadku dystrybucji tego pojazdu mamy podobną sytuację jak przy Citroenie AMI. Opel nie prowadzi w Polsce oficjalnej sprzedaży tego modelu. Jest on za to dostępny w salonach Opla w Niemczech. Rocks-e można sprowadzić do Polski przez pośrednika. Na model z rocznika 2023 trzeba przeznaczyć zazwyczaj nie mniej niż 32 tys. zł.  

Jakie ubezpieczenie musi mieć czterokołowiec lekki? 

Należy pamiętać, że poruszanie się czterokołowcem lekkim po mieście wymaga nie tylko jego rejestracji, ale także objęcia pojazdu obowiązkowym ubezpieczeniem. Kwestię terminu zakupy polisy regulują przepisy – OC należy wykupić najpóźniej w dniu rejestracji, ale nie później niż w momencie wprowadzenia czterokołowca lekkiego do ruchu.  

Gdzie kupić OC na mikrosamochód elektryczny? 

Jeśli twój pojazd zalicza się do małych samochodów osobowych, możesz wykupić polisę online, m.in. za pośrednictwem naszego kalkulatora OC i AC. Wypełnij krótki formularz i wybierz najlepsze ubezpieczenie mini samochodu eklektycznego spośród oferty kilkunastu zakładów ubezpieczeń.   

Porównaj ceny OC i AC

Chcesz ubezpieczyć czterokołowca lekkiego lub czterokołowca? Skontaktuj się telefonicznie z naszym doradcą lub poproś o kontakt. Pomożemy Ci znaleźć najkorzystniejszą ofertę nie tylko OC, ale również innych produktów dodatkowych.  

Mini samochody elektryczne – czy mają sens poza miastem? 

Niezaprzeczalnie, mikrosamochody elektryczne sprawdzają się najlepiej na miejskich drogach. Nie oznacza to jednak, że nie można nimi jeździć poza większą aglomeracją (o wyjątkach poniżej). Oczywiście, trzeba brać pod uwagę, że nie będzie to komfortowa wycieczka. Wystarczy wyobrazić sobie jazdę po nierównej nawierzchni, problem z wjazdem na wysoki krawężnik, spowolnione pokonywanie każdego większego wzniesienia no i oczywiście bagaże upchane w maleńkim pseudo bagażniku. Poza tym, prędkość do 45 km/h i próby wyprzedzania innych aut mogą mocno irytować kierowcę przyzwyczajonego do dynamicznej jazdy.  

Koniecznie trzeba też pamiętać o zasadach korzystania z czterokołowców, a raczej o drogach, na które nie wolno nimi wjeżdżać.  

Co mówi prawo?

Ustawa Prawo o ruchu drogowym zabrania poruszania się czterokołowcem lekkim i czterokołowcem po autostradzie (art. 2 pkt 3) oraz po drogach ekspresowych (art. 2 pkt 4). Warto także pamiętać, że prędkość dopuszczalna takiego pojazdu, gdy przewożone jest dziecko w wieku do 7 lat, wynosi 40 km/h (art. 20 ust. 6).

Co warto wiedzieć

  • Mini samochodami elektrycznymi mogą kierować osoby w wieku od 14 lub 16 lat, o ile takie pojazdy należą (odpowiednio) do czterokołowców lekkich lub czterokołowców.
  • Czterokołowcem lekkim i czterokołowcem nie można kierować bez prawa jazdy. 
  • Kierowca czterokołowca lekkiego powinien legitymować się przynajmniej prawem jazdy AM, a czterokołowca B1.  
  • Do mikrosamochodów, którymi można jeździć bez prawa jazdy kat. B, należy m.in. IML ARIEL 4. 
  • Pamiętaj, że na autostradę lub drogę ekspresową nie można wjechać autem elektrycznym zaliczanym do czterokołowców.

FAQ - najczęściej zadawane pytania o mini samochody elektryczne

  1. Mini pojazdy elektryczne bez prawa jazdy – czy warto kupić?

    Jeżeli chcesz jeździć takim samochodem po mieście i planujesz przejeżdżać niewielkie odległości, to zdecydowanie tak. Mikrosamochody powstały głównie z myślą o osobach, którym w zatłoczonej dużej metropolii dokuczają korki, brak miejsc parkingowych czy wąskie uliczki. Za zakupem mini auta elektrycznego do miasta przemawiają także niskie koszty eksploatacji – z reguły tanie jest nie tylko ładowanie czy serwisowanie i naprawa, ale również obowiązkowe ubezpieczenie.  

  2. Elektryczne pojazdy dostawcze i miejskie – czy to dobre rozwiązanie na wieś?

    Gdy mowa o maleńkim samochodzie elektrycznym (mikrusie), to sprawdzi się on na wsi, ale raczej tylko do pokonywania krótkich dystansów, np. po zakupy. Będzie on też fajnym rozwiązaniem dla osób dojeżdżających do szkoły czy pracy z przedmieść. Z kolei właściciele niewielkich przedsiębiorstw (w zależności od prowadzonej działalności) mogą zastanowić się nad zakupem pojazdu elektrycznego, np. z funkcją wywrotki czy czterokołowca do dostarczania niewielkich przesyłek.  

    Mikrosamochodu elektrycznego zaliczanego do czterokołowców nie polecamy natomiast osobom mieszkającym w pobliżu autostrady i drogi ekspresowej (z uwagi na zakaz poruszania się po takich drogach), mieszkańcom terenów górzystych (słaby silnik elektryczny) i amatorom szybszej jazdy – choć dopuszczalna prędkość pojazdu wynosi 45 km/h, to już przy znacznie niższej ten mały samochodzik może mieć problemy z jazdą po ostrych zakrętach czy wykonaniem szybkiego manewru.

  3. Czy mini samochód elektryczny bez prawa jazdy zapewnia bezpieczeństwo?

    Producenci elektrycznych mini samochodów dokładają wszelkich starań, aby zapewnić ich użytkownikom jak najwyższy poziom bezpieczeństwa na drodze. Jednak na pytanie, czy jest on faktycznie wysoki, musimy już odpowiedzieć sobie sami. Większość czterokołowców lekkich nie posiada nawet poduszek powietrznych, a ich testy zderzeniowe wypadają fatalnie w porównaniu z małymi samochodami osobowymi. Kilka lat temu niezależna organizacja EuroNCAP przeprowadziła takie testy i okazało się, że większość dostępnych wówczas na rynku microcarów nie uzyskała nawet jednej gwiazdki. Swoimi parametrami przewyższał je wówczas nawet mały Smart.

  4. Czy Fiat Topolino jest już w sprzedaży w Polsce?

    Fiat Topolino to najmłodszy pojazd produkowany "na bazie" Citroena AMI. Niestety, na ten moment takie auta nie są dostępne w polskich salonach sprzedaży. W październiku 2023 r. uruchomiono ich sprzedaż we Włoszech, a w listopadzie w Niemczech – pierwsze auta elektryczne mają trafić do klientów w 2024 r. Nabywcy tego filigranowego pojazdu muszą liczyć się z wydatkiem ok. 10 tys. euro, a po uwzględnieniu rabatu ekologicznego ok. 7,5 tys. euro. Co ciekawe, Fiat po raz pierwszy zaoferował swoim klientom śledzenie statusu zamówienia online.