Czym jest odma olejowa, jakie są objawy jej zatkania i jak wykonać czyszczenie?

Falowanie obrotów silnika, wycieki oleju silnikowego czy dymiący wydech mogą powodować nie tylko dyskomfort jazdy samochodem, ale istotnie wpływać na bezpieczeństwo kierowcy i jego pasażerów. Są to niektóre z objawów odmy olejowej. Układ odmy pełni w samochodzie niezwykle ważną funkcję, a jeśli dojdzie do jego awarii, po pewnym czasie szwankować zaczną również inne elementy jednostki napędowej i sprawność Twojego pojazdu stanie pod znakiem zapytania.

Jeśli w porę rozeznasz objawy odmy olejowej, istnieje szansa, że skończy się na niezbyt kosztownej naprawie. Co więcej, regularne czyszczenie odmy może w dużym stopniu zapobiec jakimkolwiek problemom z jej funkcjonowaniem. Niestety wielu kierowców nie pamięta o jej istnieniu i ważnej funkcji, a niektóry nie mają nawet pojęcia, na czym polega działanie odmy olejowej. 

Porównaj ceny OC i AC

Tłumaczymy, czym jest ten element silnika i uzupełniamy wiedzę na jego temat. Podpowiemy także, jak objawia się zatkanie odmy i kiedy pilnie konieczna jest jej wymiana.

Czym jest odma olejowa?

Jeśli odma olejowa to tak ważny element układu silnika, przybliżmy najpierw jej funkcję. Aby to zrobić, zaczniemy od spojrzenia na konstrukcję silnika pojazdu w ogóle.

1. Podczas pracy silnika spalinowego za pośrednictwem pierścieni tłokowych oraz uszczelnień dostają się do niego gazy. Niestety wymienione elementy nie gwarantują pełnej szczelności układu. 
2. Gazy gromadzą się w skrzyni korbowej, czyli głównego miejsca w układzie jednostki napędowej. 
3. Kiedy temperatura w silniku rośnie, gazy wytwarzają wysokie ciśnienie. Ma ono negatywny wpływ na pracę silnika.
4. Aby uniknąć tych szkodliwych okoliczności, skonstruowano odmę olejową, czyli układ odpowiedzialny za odprowadzanie gazów ze skrzyni korbowej.

Działanie odmy olejowej - konstrukcja

Wiesz już, jak działa odma olejowa i za co odpowiada. Powiedzmy teraz, z czego się składa. Konstrukcja kładu zmieniała się wraz z rozwojem produkcji samochodów i branży motoryzacyjnej.

Odma olejowa w starszych samochodach

Starsze jednostki samochodów były często wyposażone w prosty przewód odpowiedzialny za usuwanie nadmiaru gazów. Substancje gromadzące się w silniku wydostawały się na zewnątrz, co znacząco obniżało jakość powietrza i negatywnie wpływało na środowisko. Rosnąca świadomość ekologiczna i rozwój motoryzacji doprowadziły do tego, że układ odpowietrzania jednostki  uległ modyfikacjom. 

Odma olejowa w nowoczesnych konstrukcjach

Współczesna odma olejowa jest o wiele bardziej przyjazna dla środowiska i pomaga producentom spełniać coraz bardziej rygorystyczne normy emisji spalin. 

Zainteresuje Cię także: Norma EURO 5 - co warto wiedzieć?

Jednocześnie jednak odma olejowa stała się o wiele bardziej skomplikowanym układem. Jest ona połączona z separatorem oleju silnikowego. Jej zadaniem jest skraplanie mgły olejowej, a ta kierowana jest nie na zewnątrz, ale w stronę jednostki.

W nowoczesnych modelach samochodów odma olejowa ma dodatkowo także specjalny podgrzewacz. Dzięki niemu zbyt gęste osady ulegają rozpuszczeniu, a w układzie silnika jest czysto. Bez podgrzewacza osady mógłby uniemożliwić odpowietrzanie jednostki.

Obecnie odma silnika wyposażona jest również w zawory PCV. Odprowadzają one gazy z silnika i zastępują się czystym, przefiltrowanym powietrzem. Kolejnym elementem układu jest membranowy zawór wyrównywania ciśnień. Jego zadaniem jest stopniowe upuszczanie nadmiaru spalin w komorze silnika.

Zatkana odma olejowa - objawy

Niektórzy uznają odmę olejową za element eksploatacyjny. Rzeczywiście z biegiem czasu ulega zużyciu i prędzej czy później możesz dostrzec objawy zatkania odmy. Warto być wyczulonym na kilka charakterystycznych objawów uszkodzenia, choć mogą one świadczyć również o innych usterkach. Dlatego zatkanie odmy olejowej nie zawsze da się samodzielnie zdiagnozować. Oto najczęściej występujące symptomy.

Wyciek oleju silnikowego

Gdy w komorze spalania następuje gwałtowny wzrost ciśnienia, efektem jest wypychanie uszczelek, ale może się skończyć również wyciekami oleju. Reakcja w porę jest istotna nie tylko ze względu na usterkę, która może być kosztowna w naprawie i prowadzić do rozleglejszych awarii. Wyciekający olej silnikowy to również powód do wstawienia mandatu. 

Zobacz też: Uszkodzony silnik a odszkodowanie z AC

Nietypowe odgłosy przy pomiarze oleju silnikowego

Wyobraź sobie, że chcesz sprawdzić bagnetem poziom oleju, ale przy jego wyciąganiu słyszysz nietypowy syk. Prawdopodobnie oznacza to, że w komorze silnika znajduje się nadmiar gazów. Zapchana odma może również powodować samoczynne podnoszenie się bagnetu. 

Nieprawidłowości w pracy silnika

Uszkodzona odma może wpływać na działanie całego silnika. Trudno tego nie zauważyć. Jeśli więc poczujesz, że silnik pracuje nierówno, obroty skaczą czy na desce rozdzielczej zapali się  kontrola check engine, mogą to być właśnie objawy uszkodzenia odmy olejowej.

Wysokie zużycie oleju silnikowego

Zatkana odma olejowa niemal automatycznie podnosi zużycie oleju. Dlaczego tak się dzieje? Olej przedostaje się do komory spalania razem z gazami. 

Poza tym charakterystycznym objawem zatkania odmy będzie wysokie, niewłaściwe ciśnienie w skrzyni korbowej (objawi się oporem przy odkręcaniu korka wlewu oleju).

Jak przebiega czyszczenie odmy olejowej?

Jeśli już doszło do zatkania odmy i trzeba temu szybko zaradzić, należy jak najszybciej udać się do zakładu mechanicznego. Specjalista przeprowadzi czyszczenie odmy olejowej, a w przypadku nowoczesnego układu od razu wymienia się separator i przewody. Właśnie dlatego zamiast diagnozować i naprawiać ten element samodzielnie, lepiej zlecić to profesjonalistom.

Czasem konieczna jest też wymiana pokrywy silnika, co wymaga już zastosowania specjalistycznych narzędzi i sprzętu. Mechanik odpina wężyki, odkręca osłonę, modułu oraz odpowietrzacz i uszczelki. To intensywna praca na układzie smarowania silnika - wymaga zatem odpowiednio zabezpieczonego stanowiska pracy.

Tak naprawdę czyszczenie odmy olejowej można przeprowadzić na kilka sposobów.

Mechaniczne czyszczenie odmy

To klasyczny demontaż układu odmy i dokładnie oczyszczenie jego poszczególnych elementów. W ten sposób specjalista usuwa wszelkie osady i zanieczyszczenia, zwiększając wydajność tej części jednostki napędowej. Ta metoda przynosi najlepsze rezultaty, choć jest dość czasochłonna i kosztowna.

Chemiczne czyszczenie odmy

W tym przypadku stosuje się specjalistyczne środki chemiczne, które mają rozpuszczać nagromadzony w układzie osad. Preparat wprowadza się do układu i pozostawia na jakiś czas w przewodach. Następnie dokładnie spłukuje się pozostałości chemikaliów.  Metoda ta jest mniej kosztowna i skomplikowana, ale również niższa jest jej efektywność względem czyszczenia mechanicznego. 

Ile kosztuje naprawa odmy olejowej?

Koszt naprawy odmy jest uzależniony od kilku czynników:

• lokalizacji warsztatu mechanicznego, 
• marki i modelu samochodu, 
• metody czyszczenia.

Zwykle jednak jest to zabieg, za który musimy zapłacić od 200 do nawet 1000 zł.

Czy da się uniknąć zatkania odmy olejowej?

Jak zwykle profilaktyka może zdziałać cuda. Regularna wymiana oleju silnikowego i stosowanie do układu smarowania silnika produktów wysokiej jakości mogą znacznie ograniczyć ryzyko wystąpienia kłopotów z układem odmy.

Warto w tym względzie stosować się do zaleceń producenta  samochodu. Zyskasz w ten sposób pewność, że stosowany prze Ciebie olej przyczynia się jedynie do poprawy wydajności pracy silnika, a nie odwrotnie. 

Czy można jeździć samochodem z zatkaną odmą olejową?

Producenci samochodów nie zalecają użytkowania auta z uszkodzoną odmą. Problemy z układem przewietrzenia skrzyni korbowej mogą bowiem prowadzić do poważnych zaburzeń pracy silnika, a w efekcie - zagrożenia bezpieczeństwa na drodze. Jeśli olej silnikowy dostanie się do układu dolotowego może dojść m.in. do;

• uszkodzenia filtra powietrza,
• uszkodzenia katalizatora, 
• uszkodzenia uszczelek i wycieku oleju.

Sprawne działanie, naprawa i czyszczenie układu odmy na czas to spora oszczędność w porównaniu z koniecznością naprawy całego silnika. Ryzyko jazdy z zatkaną odmową zdecydowanie się nie opłaca.

Zatkanie odmy olejowej a odszkodowanie z ubezpieczenia

Uszkodzenie odmy olejowej nie jest niestety awarią, którą mogą Ci zrekompensować ubezpieczyciele. Choć uszkodzenia w obrębie silnika mogą być często rozpatrywane przy wypłacaniu odszkodowanie, zaniedbania  zakresie e układu odmy do nich nie należą. O ten element jednostki napędowej musisz zadbać na własną rękę.

Porównaj ceny OC i AC

W szeregu pozostałych sytuacji awaryjnych polisy dobrowolne jak assistance czy autocasco mogą oszczędzić Ci stresu i nieprzewidzianych wydatków. Jeśli dodatkowo zdecydujesz się na formułę all risk (czyli od wszystkich ryzyk), to np. ubezpieczenie AC zadziała w przypadku każdego zdarzenia - pod warunkiem, że nie znalazło się na liście wyłączeń w OWU danego towarzystwa.

Ofertę ubezpieczeń związanych z awarią samochodu możesz dopasować do swoich potrzeb, szacowanego ryzyka, ale i możliwości budżetowych. Służy do tego m.in. internetowy kalkulator OC i AC. Dzięki niemu o dowolnej porze i z każdego miejsca porównasz oferty nawet kilkunastu zakładów ubezpieczeń i dokonasz transakcji. 

A może zdecydujesz się na rozszerzony pakiet przy okazji zakupu rocznej obowiązkowej polisy OC? Formuła all risk kosztuje nieco więcej, ale w porównywarce ubezpieczeń rankomat.pl możesz przeważnie rozłożyć płatność na dogodne raty - bez konieczności kompromisów!