W których miastach jest najwięcej smogu?

Jak co roku portal iqair.com publikuje raport jakości powietrza. Badanie obejmuje 97 proc. miast na całym świecie. To, czym oddychamy, może mieć decydujące znaczenie nie tylko w kwestiach zdrowotnych, ale też w kontekście zakupu lub sprzedaży nieruchomości. Nie mniejsze jak odległość do sklepu, przedszkola czy autostrady.

Czym jest smog?

Ze smogiem borykają się mieszkańcy miast na całym świecie. Smog powstaje głównie w miejscach, w których występuje niewielki ruch mas powietrza i gdzie emitowane są duże ilości zanieczyszczeń pochodzących głównie z fabryk i gospodarstw domowych oraz spalin samochodowych.

Smog jest zjawiskiem atmosferycznym powstającym przez wymieszanie się mgły z dymem i spalinami. Powietrze o takim składzie jest szkodliwe dla mieszkańców, którzy wdychają tlenki siarki, tlenek azotu czy rakotwórcze wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA). 

Jak odczytywać pomiar smogu?

Przy pomiarach jakości powietrza bierze się pod uwagę głównie obecne w smogu aerozole atmosferyczne, czyli pyły lub drobiny, które przedostają się do atmosfery. Im wyższe stężenie tych cząsteczek, tym gorszym i bardziej szkodliwym powietrzem oddychamy. Rozróżnia się dwie podstawowe skale pomiaru smogu oparte o wielkość cząstek:

• PM2,5 – cząsteczki o wielkości 2,5 mikrometra lub mniejsze. Są to głównie stosunkowo reaktywne związki organiczne i nieorganiczne, np. azotan amonu.
• PM10  – cząstki o wielkości 10 mikrometrów lub mniejsze. To głównie stosunkowo obojętne chemiczne związki, jak krzemionka czy tlenki metali.

Aby uznać powietrze w Polsce za złej jakości, muszą zostać przekroczone normy określoną liczbę razy w ciągu roku. Dotyczy to pyłu zawieszonego PM10 utrzymującego się przez 24 godziny przez 35 doby o stężeniu powyżej 50 µg/m3. Wtedy jakość powietrza określa się jako „Umiarkowane”.

Rozporządzenie Ministra Środowiska z 8 października 2019 r. reguluje także wyższe normy przekroczenia pyłu PM10. Gdy osiągnie on stężenie co najmniej 100 µg/m3 powietrze jest „Dostateczne” lub „Złe”, a o tym fakcie muszą zostać powiadomieni mieszkańcy, np. przez SMS. Poziom alarmowy występuje gdy PM10 przekroczy 150 µg/m3. Wtedy w komunikatach pojawia się określenie na stan powietrza jako „Bardzo złe”.

Główny Inspektorat Ochrony Środowiska pokazuje pomiar smogu w oparciu o tzw. polski indeks jakości powietrza. Uwzględnia on 1-godzinne wyniki stężeń 6 głównych zanieczyszczeń, jak dwutlenek siarki (SO2), dwutlenek azotu (NO2), pył PM10, pył PM2,5, tlenek węgla (CO), benzen (C6H6), ozon (O3). Na świecie zazwyczaj stosuje się 5-stopniową skalę od 0 do 300 i więcej mg cząsteczki PM2,5.

Polska póki co daleko za Bangladeszem

Raport IQAir uwzględnia roczne stężenie pyłu PM2,5, czyli miligramów cząsteczek w 1m3 powietrza. Wyniki nie są co prawda tak wysokie, jak dzienne rekordy (stężenie prawie 400 mg PM2,5), ale znacznie bardziej długofalowe i miarodajne, bo dotyczą 12 miesięcy. O ile w Polsce gorsze powietrze jest od października do marca, to na przeciwnej półkuli smogowymi miesiącami mogą być akurat nasze letnie.

Spośród wszystkich kontynentów najgorzej wypada Azja. Na 10 krajów o największym stężeniu pyłu PM2,5 prawie wszystkie są krajami azjatyckimi – od Bangladeszu z wynikiem 76,9, przez Indie, po Nepal, gdzie stężenie roczne wynosi 46,0 jednostek. Co ciekawe, w zestawieniu nie ma Chin słynących z zanieczyszczonych miast o ograniczonej widoczności – taki przekaz często pojawia się w mediach. Jest za to afrykański Czad jako jedyny nieazjatycki wyjątek, ale za to na drugim miejscu (75,9).

Polska jest daleko w tyle, choć stężenie roczne na poziomie 19,1 oznacza 53 na 117 sklasyfikowanych krajów, więc nie ma specjalnych powodów do zadowolenia. Szczególnie gdy spojrzymy tylko na Europę. Tu jesteśmy w czołówce. Wyprzedzają nas tylko Turcja, Chorwacja, Północna Macedonia, Serbia, Bośnia i Hercegowina oraz Czarnogóra. W tej ostatniej roczne stężenie PM2,5 wynosi 35,2. W najczystszej Finlandii to zaledwie 5,5 mg cząsteczek na 1m3 powietrza.

Ciężko oddycha się w bałkańskich stolicach

Raport IQAir to także zestawienie jakości powietrza w stolicach na całym świecie. W tej kategorii bezkonkurencyjne są główne ośrodki Indii, Bangladeszu i Czadu. W New Delhi stężenie roczne smogu w skali PM2,5 wynosi 85,0, w Dhace 78,1, a w N’Djamenie 77,6.

Europejskie stolice są znacznie bardziej przyjazne dla płuc, ale i tak 29,7 jednostek notuje się w Sarajewie, 27,7 w Skopje, a 25,6 w Chorwacji. Co ciekawe, aż 7 na 10 stolic europejskich znajduje się na Półwyspie Bałkańskim.

W zestawieniu niestety nie zabrakło też polskiego akcentu. Warszawa z wynikiem 18,2 jednostek ma lepszy wynik niż Kijów 18,8), ale prawie 4 razy gorszy od Helsinek (5,9). Lepiej niż nad Wisłą oddycha się także w stolicach krajów graniczących z Polską - w Wilnie (14,6), Bratysławie (13,8), Berlinie (12,5) i Pradze (11,3).

Śląsk i Małopolska zanurzone w smogu

Pod względem jakości powietrza Polska dzieli się na czystszą północ i zanieczyszczone południe. Tak wynika z analizy obywatelskiego ruchu Polski Alarm Smogowy za 2020 rok. Pod uwagę brane są tzw. dni smogowe, a dokładnie przekroczenie norm pyłu PM10 na podstawie rocznych ocen jakości powietrza Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Oczywiście dotyczy to tych miast, w których zainstalowane są czujniki badające jakość powietrza.

Podczas gdy norma krajowa PM10 wynosi 35 dni, w Nowym Targu przekroczone normy smogu występują łącznie przez kwartał (90 dni). Niewiele lepiej jest w Nowej Rudzie, Pszczynie, Suchej Beskidzkiej i Nowym Sączu (ponad 70 dni smogowych w roku). Dziesiątkę miast zamyka podkrakowska Skawina z wynikiem 60 dni przekroczonych norm jakości powietrza.

Jest jeszcze akcent optymistyczny. Rok wcześniej, czyli w 2019, Polski Alarm Smogowy alarmował o 106 dniach smogowych w Pszczynie. Wtedy też w Nowym Targu takich dni było 88, a więc 2 mniej niż w kolejnym raporcie.

Czy smog wpływa na cenę nieruchomości?

Odpowiedź na tak postawione pytanie nie jest łatwa, ponieważ rynek nieruchomości rządzi się specyficznymi prawami, a na średnią cenę metra kwadratowego w danej miejscowości wpływa wiele czynników. Jednym z nich jest lokalizacja i można obiektywnie uznać, że ceny mieszkań np. w obszarach przemysłowych są niższe, niż w bezpośrednim sąsiedztwie terenów zielonych czy większych zbiorników wodnych. Z drugiej jednak strony wciąż najdroższymi lokalizacjami są centra dużych miast, gdzie często smog jest największy i najbardziej uciążliwy.

Raczej nie powinniśmy oczekiwać, że deweloperzy sami zaczną obniżać ceny ze względu na zanieczyszczenie powietrza. Prędzej stanie się to z powodu coraz wyższej inflacji i coraz niższej zdolności kredytowej Polaków, gdy wybudowane nieruchomości będą stały puste bez właścicieli, którzy kupią je za gotówkę lub na kredyt.

Problem smogu może się nasilić związku z działaniami wojennymi na terenie Ukrainy i embargiem na dostawy węgla z Rosji. Do tego dochodzi kryzys energetyczny powodujący lawiny wzrost rachunków za ogrzewanie. To rodzi przypuszczenie, że stan powietrza w Polsce, szczególnie w sezonie grzewczym, może się pogorszyć.  

Póki co kwestia smogu nie jest głównym argumentem w negocjacjach ze sprzedającym, ale warto poruszyć kwestię jakości powietrza kupując dom czy mieszkanie na rynku wtórnym, jak i pierwotnym.

Gdzie kupić polisę mieszkaniową?

Najlepszy sposób do zakupu polisy mieszkaniowej to porównywarka online. W tym miejscu nie tylko sprawdzimy nawet ponad 50 ofert w 1 kalkulacji, ale też zaoszczędzimy mnóstwo czasu. Narzędzie jest bardzo intuicyjne i wymaga tylko uzupełnienia krótkiego formularza.

PORÓWNAJ CENY

Cały zakup polisy mieszkaniowej sprowadza się do kilku czynności:

1. Wpisz do formularza kilka informacji o nieruchomości: metraż, wiek, adres, formę własności, a także wiek ubezpieczającego, historię szkód z ostatnich lat oraz termin rozpoczęcia polisy.
2. Dobierz ryzyka – OC w życiu prywatnym, powódź, kradzież z włamaniem, stłuczenie przedmiotów szklanych.
3. Zadeklaruj sumy ubezpieczenia dla murów, elementów stałych i ewentualnie ruchomości domowych. Kwoty te odpowiadają wysokości odszkodowania.
4. Podaj zabezpieczenia antywłamaniowe, które posiadasz, gdy chcesz ubezpieczyć mienie na wypadek kradzieży z włamaniem.
5. Podaj adres email, jeśli chcesz szybko wrócić do kalkulacji i zdecydować o zakupie później.
6. Wybierz jedną z dostępnych ofert TU. Do wyboru masz polisy mieszkaniowe Proama, Generali, Link4, Wiener, Benefia, Europa, Inter Polska, mtu24.pl, Nationale-Nederlanden czy Allianz.
7. Wprowadź dane osobowe potrzebne do finalizacji transakcji zakupu polisy.
8. Wybierz formę płatności za składkę ubezpieczeniową (BLIK, przelew online, PayPo, karta płatnicza debetowa lub kredytowa, Google Pay).