Ubezpieczenie budynków gospodarstwa rolnego - jakie wyjątki?

Wartość nieruchomości głównej i stałych elementów 600 000 zł.

Wyjaśniamy wszystkie niuanse związane z ubezpieczeniem budynków rolniczych oraz sprawdzamy, ile takie produktu kosztują. 

Czym jest budynek gospodarstwa rolnego?

Budynek gospodarstwa rolnego (budynek rolniczy), aby nim być, musi spełniać kilka kryteriów, czyli stanowić część gospodarstwa rolnego, posiadać fundament i dach, a także zostać wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych. Inne mniej lub bardziej oczywiste warunki to:

• trwałe związanie z gruntem,
• jako własność rolnika,
• położenie na terenie ubezpieczonej nieruchomości.
• powierzchnia co najmniej 20 m².

Czy ubezpieczenie budynków gospodarstwa rolnego jest obowiązkowe?

Na wstępie musimy sobie rozgraniczyć dwa rodzaje gospodarstw rolnych, ponieważ jest to kluczowe w kontekście ubezpieczeniowym. W pierwszej grupie mieszczą się gospodarstwa, których łączna powierzchnia nie przekracza 1 hektara – w tym przypadku zakup polisy jest tylko obligatoryjny. Drugą grupę stanowią większe gospodarstwa rolne, o powierzchni przekraczającej wspomniany 1 hektar – ich właściciele muszą obowiązkowo nabyć ubezpieczenie nieruchomości, które obejmuje 13 zdarzeń. Jeśli chciałbyś szczegółowo poznać zapisy prawne dotyczące polis dla rolników, zajrzyj do Ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych z 22 maja 2003 roku. 

Tak więc dla obowiązku ubezpieczenia budynków gospodarstwa rolnego kluczowa jest powierzchnia tego gospodarstwa, a nie np. charakter czy przeznaczenie tych budynków. Od tej zasady jest jeden wyjątek. Dotyczy on domów, które znajdują się na działce mniejszej niż 1 hektar, ale które nabyte są w oparciu o kredyt hipoteczny – wówczas ich ubezpieczenie również jest obowiązkowe, ale nie z racji odgórnych przepisów, tylko zasad stosowanych przez banki. Żaden pożyczkodawca w Polsce nie udzieli ci kredytu pod hipotekę, jeśli nie wykupisz polisy mieszkaniowej o wymaganym zakresie. Chodzi tutaj o minimalne ubezpieczenie, czyli o ochronę murów przed pożarem oraz innymi zdarzeniami losowymi. 

Jakie budynki w gospodarstwie można ubezpieczyć? 

W gospodarstwie, którego powierzchnia nie przekracza 1 hektara, w pierwszej kolejności można ubezpieczyć budynek mieszkalny, konkretnie jego mury, elementy stałe oraz wyposażenie (ruchomości domowe). W wybranych towarzystwach możliwe jest także objęcie ochroną dodatkowego mienia, które znajduje się w domu, czyli przedmiotów specjalnych (wartościowych), mienia firmowego czy służbowego, a także rzeczy osobistych gości. Dodajmy, że tradycyjne zwierzęta domowe, czyli psy, koty, gryzonie, ryby akwariowe czy żółwie, mogą być chronione z polisy mieszkaniowej jako ruchomości domowe – formalnie zwierzęta te przynależą właśnie do ruchomości.

Wśród zabudowań znajdujących na posesji, ubezpieczyć można niemal wszystkie obiekty, które są trwale związane z gruntem – to podstawowe kryterium. Poza tym, obiekty te muszą być zbudowane zgodnie z prawem, nie mogą być pustostanami oraz nie mogą być przeznaczone do rozbiórki. 

Ubezpieczenie może więc objąć:

• budynki gospodarcze;
• garaże wolnostojące (z wyłączeniem blaszanych garaży);
• ogrodzenie wraz z bramą wjazdową oraz furtkami;
• murowane grille;
• altany;
• instalacje fotowoltaiczne i solarne na budynkach oraz na gruncie;
• wiaty śmietnikowe;
• oczka wodne, fontanny, baseny;
• utwierdzone powierzchnie, np. boiska, korty, podjazdy, chodniki;
• inne obiekty spełniające wyżej wymienione kryteria.

Ponadto, w wybranych towarzystwach możesz również ubezpieczyć przydomową pasiekę (do określonej liczby uli) oraz roślinność ogrodową. Częściowo chronione mogą być również znajdujące się w wymienionych wyżej budynkach ruchomości domowe, czyli np. narzędzia, leżaki, opony samochodowe. Polisa mieszkaniowa może także objąć ochroną niektóre obiekty znajdujące się poza gospodarstwem, konkretnie domki letniskowe oraz nagrobki.

Pamiętaj, że ubezpieczenie samych zabudowań na posesji nie jest możliwe. Zawsze jest to tylko dodatek do ochrony budynku mieszkalnego. Jeśli już jednak uwzględnisz w ubezpieczeniu dodatkowe zabudowania i mienie, może być ono chronione przed takimi samymi zdarzeniami, jak podstawowa nieruchomość, czyli dom mieszkalny.
 

W jakich sytuacjach działa ochrona? 

Podstawowa polisa dla domu chroni tylko przed pożarem i innymi zdarzeniami losowymi, takimi jak: upadek samolotu, uderzenie samochodu, zalanie, wybuch czy porywisty wiatr. W podstawie tych zdarzeń jest najczęściej od kilku do kilkunastu. Po wykupieniu odpowiednich rozszerzeń, takich ryzyk może być już jednak ponad 30. 

Zakres ochrony może także obejmować innego typu zdarzenia, np. ryzyka kradzieżowe, czyli: kradzież z włamaniem, kradzież zwykłą oraz rabunek rzeczy osobistych poza miejscem ubezpieczenia. Polisa może też zabezpieczyć twój majątek przed dewastacją, wandalizmem i graffiti. W ubezpieczeniu nieruchomości dostępne są także rozszerzenie dedykowane lokatorom, czyli chociażby OC w życiu prywatnym, Home Assistance czy pomoc prawna. 

Towarzystwa coraz częściej oferują swoim klientom unikatowe ryzyka. Chodzi tutaj np. o ubezpieczenie pasieki, ochronę rzeczy osobistych gości czy sprzętu medycznego. Nietypowe dodatki znajdziesz też często w pakietach OC (np. OC rowerzysty) czy Home Assistance (np. dodatkowe ubezpieczenie zwierząt domowych). 

Warto tutaj również wspomnieć o nieco droższym wariancie polisy mieszkaniowej, czyli ubezpieczeniu od ryzyk wszystkich (All Risks). Jeśli wykupisz taką polisę, zabezpieczysz się finansowo również przed nietypowymi sytuacjami, których nie da się przewidzieć czy nazwać. Takie ubezpieczenia zawierają też większe limity odpowiedzialności oraz ryzyka niedostępne w tradycyjnym wariancie, czyli ubezpieczeniu od ryzyk nazwanych.

Pamiętaj, że każda polisa ma nieco inne zdarzenia w podstawie oraz dostępne rozszerzenia. Takie kwestie są zawsze szczegółowo opisane w OWU.
 

 Tabela 1. Opracowanie własne na podstawie OWU

Ile kosztuje ubezpieczenie domu z budynkami gospodarczymi?

Koszty ubezpieczenia gospodarstwa o powierzchni do 1 hektara można obliczyć na kalkulatorach dostępnych na stronach wybranych towarzystw. Sprawdziliśmy, ile kosztuje taka polisa w Generali.

Kalkulację przeprowadziliśmy dla domu mieszkalnego o powierzchni 100 mkw. i wartości 600 000 zł oraz zabudowań na posesji (garaż wolnostojący, budynki gospodarcze, budowle) o łącznej wartości 100 000 zł. 

Wariant Standardowy takiego ubezpieczenia kosztuje 578 zł, a Wariant Optymalny 720 zł. Trzecia opcja, czyli Wariant Maksymalny (Diament), który jest ubezpieczeniem All Risks, to z kolei wydatek rzędu 1038 zł. Wszystkie podane kwoty odnoszą się do rocznego okresu ochrony.

Wypowiedź eksperta

Na koszt ubezpieczenia domu i zabudowań na posesji składają się różne czynniki, ale kluczowe są dwa: łączna wartość posiadanego majątku oraz wybrany zakres ubezpieczenia. Im droższe mienie chcesz objąć ochroną i im szersza to ma być ochrona, tym wyższą składkę zapłacisz. Ponadto, nieco droższe są polisy All Risks, co też widać na przykładzie przeprowadzonej kalkulacji. Różnica w cenie wynika z ochrony przed nieprzewidywalnymi sytuacjami, szerszego zakresu czy wyższych limitów odpowiedzialności .

Ewelina Ratajczak, Specjalista ds. ubezpieczeń na życie i nieruchomości

PORÓWNAJ CENY

 Tabela 2. Źródło: www.generali.pl (stan na: 31.01.2024 r.).

Jakie wyłączenia odpowiedzialności w ubezpieczeniu budynków gospodarstwa rolnego?

Obowiązkowe ubezpieczenia rolne posiadają pewne ograniczenia, które są umocowane prawnie. Wśród sytuacji, w których ubezpieczony nie ma prawa do odszkodowania, znajdują się:

• szkody powstałe w skutek celowego działania ubezpieczonego oraz pozostałych domowników;
• szkody powstałe w skutek rażącego niedbalstwa;
• skutki trzęsień ziemi;
• szkody górnicze w rozumieniu prawa geologicznego i górniczego.

Jeśli wykupimy dla naszego gospodarstwa rozszerzone ubezpieczenie, to zapewne spotkamy się również z dodatkowymi ograniczeniami, czyli szczegółowymi wyłączeniami odpowiedzialności. Te zapisy nie są już zależne od ustawy, wynikają z indywidualnej polityki danego towarzystwa. Mogą to być np. szkody powstałe w skutek:

• zamarznięcia wody w instalacjach;
• zaniedbań dotyczących obowiązkowych przeglądów, prac remontowych i konserwacyjnych;
• aktywności zwierząt, w tym owadów;
• działania pod wpływem środków psychoaktywnych;
• ograniczeń i przerw w dostawie mediów.

Nie sposób wymienić wszystkich możliwych wyłączeń, które bywają stosowane przez towarzystwa. Ich listę zawsze jednak znajdziemy w OWU polisy, a jej lekturę trzeba potraktować jako lekturę obowiązkową.

Co zawiera umowa ubezpieczenia budynków gospodarstwa rolnego?

W umowie ubezpieczenia budynków gospodarstwa rolnego znajdziemy praktycznie te same zapisy, co w zwykłej polisie ubezpieczeniowej, czyli m. in.:

• zakres odpowiedzialności towarzystwa (liczba i charakter ryzyk);
• wyłączenia odpowiedzialności;
• daty otwierające i zamykające okres ochrony;
• informacje o innych ograniczeniach, np. karencjach;
• sumy ubezpieczenia, czyli maksymalne możliwe wysokości odszkodowania wynikające z realnej wartości ubezpieczonego mienia;
• informacje o wysokości składki oraz terminie bądź terminach jej zapłaty;
• informacje o nieruchomości i dane stron umowy;
• zapisy opisujące możliwość odstąpienia od umowy. 

Umowę ubezpieczeniową podpisuje się na 12 miesięcy, a później można ją przedłużyć lub wykupić polisę w innym towarzystwie.

Ochrona ruchomości w ubezpieczeniu rolnym

Obowiązkową polisę dla gospodarstw rolnych można poszerzyć o ruchomości domowe, czyli większość przedmiotów, które przechowujemy w budynku mieszkalnym, w innych zabudowaniach i na posesji. Lista tych przedmiotów jest bardzo długa, ale też każde towarzystwa ma co do niej swoje ograniczenia. Z ochrony wyłączone mogą być np.:

• dane w formie elektronicznej i programy komputerowe;
• zwierzęta przeznaczone na handel;
• zwierzęta egzotyczne i niebezpieczne rasy psów;
• rękopisy;
• trofea myśliwskie;
• broń palna;
• kamienie szlachetne;
• niektóre dzieła sztuki;
• przedmioty o dużej wartości jednostkowej (wymagają dodatkowego ubezpieczenia jako przedmioty specjalne).

Wyłączenia mogą również odnosić się do miejsca przechowywania określonych przedmiotów, np. smartfon pozostawiony w budynku gospodarczym czy sprzęt pozostawiony luzem na posesji.

Suma ubezpieczenia w polisie dla budynków rolniczych

W obowiązkowej polisie dla rolników sumy ubezpieczenia (SU) ustala się osobno dla każdego obiektu. SU mogą być ustalone albo dla wartości odtworzeniowej, albo dla wartości rzeczywistej. 

Wartość odtworzeniową stosuje się do nowych budynków oraz takich, których stopień zużycia technicznego nie przekracza 10%. 

Wartość rzeczywista to przelicznik stosowany przy budynkach, których stopień zużycia technicznego przekracza 10%. SU jest tutaj równa wartości nieruchomości w stanie nowości pomniejszonej o stopień zużycia technicznego. Mówiąc prościej, jeśli dany budynek zostanie całkowicie zniszczony, odszkodowanie nie pokryje w całości kosztów postawienia identycznego budynku od podstaw.

Dodatkowe ubezpieczenia dla rolników – co zawiera?

Jeśli zdecydujemy się na poszerzenie obowiązkowego ubezpieczenia rolnego, to możemy w nie włączyć m. in.: 

• mienie ruchome,
• sprzęt rolniczy i maszyny rolnicze,
• pojazdy wolnobieżne,
• zwierzęta gospodarskie,
• ziemiopłody,
• zapasy oraz materiały.

Pamiętajmy, że w rozszerzonym ubezpieczeniu mogą pojawić dodatkowe wyłączenia odpowiedzialności i inne ograniczenia, jak chociażby franszyza integralna.

Rolnicy są prawnie zobowiązani do posiadania OC rolnika. Dobrowolnie mogą natomiast wykupić dodatek do polisy mieszkaniowej w postaci OC w życiu prywatnym, dzięki czemu uzyskają ochronę na wypadek szkód wyrządzonych osobom trzecim w wolnym czasie.

Gdzie kupię ubezpieczenie budynków gospodarczych?

Polisę mieszkaniową dla domu wchodzącego w skład gospodarstwa rolnego o powierzchni do 1 hektara możesz kupić online, za pomocą porównywarki ubezpieczeń. Korzystając z tego prostego narzędzia zaoszczędzisz czas i pieniądze, nabywając produkt dopasowany do twoich indywidualnych potrzeb. W ofercie znajdują się ubezpieczenia od najlepszych towarzystw działających na polskim rynku, takich jak m. in.: Proama, Generali, Uniqa, Inter Polska, Link4, Wiener, mtu24.pl, TU Europa czy Benefia. W kalkulatorze dostępne są zarówno polisy w wariancie od ryzyk nazwanych, jak i od ryzyk wszystkich (All Risks).

Kalkulator ubezpieczeń umożliwi ci samodzielne skomponowanie zakresu ochrony, czyli dobranie do podstawy wybranych rozszerzeń (powódź, kradzież z włamaniem, stłuczenie przedmiotów szklanych czy OC w życiu prywatnym). Samemu będziesz mógł również ustalić sumy ubezpieczenia dla poszczególnych rodzajów mienia. Po wprowadzeniu do panelu podstawowych informacji o preferowanym ubezpieczeniu i samej nieruchomości, przejdziesz do uporządkowanej tabeli z co najmniej kilkunastoma ofertami. Będziesz mógł na spokojnie je przeanalizować, a kiedy już najdziesz polisę spełniająca twoje wymagania, z poziomu kalkulatora przejdziesz bezpośrednio do zakupów. Jeśli opłacisz składkę od razu, twój dom zostanie objęty ochroną ubezpieczeniową nawet następnego dnia roboczego.
 

PORÓWNAJ CENY

W kalkulatorze rankomat.pl możemy wyliczyć koszt ubezpieczenia budynków gospodarczych oferują Proama, Generali i Link4. Przy czym w Proama i Generali mogą to być konstrukcje murowane, jak i drewniane, natomiast wykluczone z ochrony są garaż, budynek wchodzący w skład gospodarstwa rolnego, budynek służący do przechowywania płodów rolnych i budynek przeznaczony do hodowli lub trzymania zwierząt w związku z prowadzeniem gospodarstwa rolnego lub działalności gospodarczej.