Oblicz składkę

Nowelizacja Kodeksu karnego zakłada, że od 14 marca 2024 roku, jeśli policja zatrzyma Cię i będziesz mieć 1,5 promila alkoholu we krwi to stracisz samochód – nawet bez spowodowania wypadku. Problem polega na tym, że nowe prawo już niedługo ma być zmienione.

Z tego artykułu dowiesz się:

Nowe przepisy zakładają, że jeśli kierowca będzie miał więcej niż 1,5 promila alkoholu we krwi (0,75 mg/dm3 w wydychanym powietrzu), jego samochód zostanie skonfiskowany – nawet jeśli nie spowodował wypadku.

W pierwszej kolejności policja tymczasowo zajmie samochód na nie więcej niż 7 dni. Następnie prokurator podejmuje decyzję i zabezpiecza auto. Ostatnim krokiem jest orzeczenie przepadku samochodu przez sąd.

Co mówi prawo?

Konfiskata samochodu – niedawno wprowadzone przepisy

Od 14 marca 2024 roku Dz.U.2024.0.17 t.j. – Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny jest poszerzona o art. 44b.Przepadek pojazdu mechanicznego prowadzonego przez sprawcę lub równowartości pojazdu.

§ 1.

W wypadkach wskazanych w ustawie sąd orzeka przepadek pojazdu mechanicznego prowadzonego przez sprawcę w ruchu lądowym.

§ 2.

Jeżeli w czasie popełnienia przestępstwa pojazd nie stanowił wyłącznej własności sprawcy albo po popełnieniu przestępstwa sprawca zbył, darował lub ukrył podlegający przepadkowi pojazd, orzeka się przepadek równowartości pojazdu. Za równowartość pojazdu uznaje się wartość pojazdu określoną w polisie ubezpieczeniowej na rok, w którym popełniono przestępstwo, a w razie braku polisy - średnią wartość rynkową pojazdu odpowiadającego, przy uwzględnieniu marki, modelu, roku produkcji, typu nadwozia, rodzaju napędu i silnika, pojemności lub mocy silnika oraz przybliżonego przebiegu, pojazdowi prowadzonemu przez sprawcę, ustaloną na podstawie dostępnych danych, bez powoływania w tym celu biegłego.

§ 3.

Jeżeli ustalenie średniej wartości rynkowej pojazdu odpowiadającego pojazdowi, o którym mowa w § 1, w sposób określony w § 2 nie jest możliwe ze względu na szczególne cechy tego pojazdu, zasięga się opinii biegłego.

§ 4.

Przepadku pojazdu mechanicznego oraz przepadku równowartości pojazdu określonego w § 2 nie orzeka się, jeżeli sprawca prowadził niestanowiący jego własności pojazd mechaniczny wykonując czynności zawodowe lub służbowe polegające na prowadzeniu pojazdu na rzecz pracodawcy. W takim wypadku sąd orzeka nawiązkę w wysokości co najmniej 5000 złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.

§ 5.

Przepadku pojazdu mechanicznego oraz przepadku równowartości pojazdu nie orzeka się, jeżeli orzeczenie przepadku pojazdu mechanicznego jest niemożliwe lub niecelowe z uwagi na jego utratę przez sprawcę, zniszczenie lub znaczne uszkodzenie.

Czy kierowca zawodowy też straci samochód?

Nowe przepisy zakładają również, że jeśli kierowca w stanie nietrzeźwości prowadził pojazd, który nie należy do niego, sąd nie orzeknie o przepadku tego pojazdu. Jednocześnie sąd orzeknie nawiązkę w wysokości co najmniej 5000 złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej – jak wyniki z art. 48 kk, górna granica nawiązki to 100 000 zł.

Konieczne warunki, które musi udowodnić nietrzeźwy kierowca:

  • pojazd nie jest jego własnością,

  • wykonuje czynności zawodowe lub służbowe dla pracodawcy polegające na prowadzeniu pojazdu.

Prawo o konfiskacie samochodu do zmiany?

Ministerstwo Sprawiedliwości chce jednak, aby orzekanie o przepadku aut nietrzeźwych kierowców nie było obowiązkowe. Do wykazu prac legislacyjnych trafił nowy projekt, a na rządowych stronach opublikowano informacje o zamierzonych zmianach w Kodeksie karnym. Jakie to mają być zmiany?

Przede wszystkim chodzi o to, że sąd będzie mógł orzec przepadek pojazdu, ale nie będzie miał takiego obowiązku.

Co mówi prawo?

Regulacje dotyczące przepadku pojazdów budzą zastrzeżenia z uwagi obligatoryjność orzekania przepadku pojazdów, zgodność z konstytucyjną zasadą proporcjonalności reakcji prawnokarnej oraz konstytucyjnym standardem równości wobec prawa. W odniesieniu do przepadku pojazdów, w sytuacji gdy pojazd nie był wyłączną własnością sprawcy, obligatoryjny obowiązek orzekania przepadku równowartości pojazdu zamiast przepadku, narusza zasady trafnej represji. W związku z planowaną zmianą art. 44b k.k., zasadnym jest również uchylenie art. 295 § 1a k.p.k., który nakłada na organy ścigania obowiązek dokonania tymczasowego zajęcia pojazdu mechanicznego prowadzonego przez sprawcę w czasie popełnienia przestępstwa, za które orzeczony miał być obligatoryjnie przepadek pojazdu mechanicznego.
Uzasadnienie nowego projektu o konfiskacie samochodu

Rząd zakłada, że termin przyjęcia projektu ustawy przez to drugi kwartał 2024 roku. Później proponowane rozwiązania trafią do prac w Sejmie.

Co ciekawe, jeśli sprawca popełni przestępstwo po 14 marca 2024 roku, ale orzekanie będzie miało miejsce już po wejściu w życie projektowanych przepisów, zostaną zastosowane te nowe przepisy, dotyczące fakultatywnego, a nie obligatoryjnego przepadku pojazdu.

Co Polacy myślą o konfiskacie auta nietrzeźwego kierowcy?

Polacy uważają, że trzeba zarekwirować samochód pijanemu kierowcy. Według badania rankomat.pl zmiany w prawie popiera większości Polaków: 67%. Badani wierzą również, że nowe prawo przyczyni się do zmniejszenia liczby pijanych kierowców na drogach. Co ciekawe, konfiskata auta cieszy się większą popularnością w miastach, gdzie popiera je ponad 70% ankietowanych. Na wsi, odsetek zwolenników jest mniejszy i wynosi 62%.

Czy po konfiskacie auta trzeba płacić OC?

Co się dzieje z polisą OC w przypadku zatrzymania nietrzeźwego kierowcy i konfiskaty auta?

Przykład

Twój samochód został skonfiskowany i trafia na policyjny parking. Może tam stać do 7 dni, zanim prokurator zadecyduje o dalszym zabezpieczeniu, a następnie sąd bezwzględnie orzeknie o jego przepadku. Wyobraźmy sobie, że podczas tych 7 dni kończy się polisa OC tego pojazdu. Czy musisz ją opłacić? Okazuje się, że ten samochód nadal jest własnością osoby która jest wpisana w dowodzie rejestracyjnym, więc na tej osobie ciąży odpowiedzialność ubezpieczenia. Dopiero, kiedy sąd wyda orzeczenie o przepadku, OC przechodzi na nowego właściciela – nie ma wtedy zwroty z polisy. Jeśli umowa była zawarta na raty, na nowego właściciela przechodzi odpowiedzialność ich opłacenia, w tym przypadku będzie to Skarb Państwa.

Jakie jest dopuszczalne stężenie alkoholu?

Wskaźniki graniczne zawartości alkoholu w wydychanym powietrzu:

  • do 0,2 promila – nie popełniasz wykroczenia ani przestępstwa, bo jest to wartość dopuszczalna,

  • 0,2-0,5 promila – popełniasz wykroczenie,

  • od 0,5 promila – popełniasz przestępstwo.

Kiedy może nastąpić konfiskata auta?

  • 0,5-1 promila – sąd może orzec konfiskatę samochodu, jeśli spowodowałeś wypadek drogowy,

  • 1-1,5 promila – sąd musi orzec przepadek pojazdu, jeśli spowodowałeś wypadek drogowy,

  • od 1,5 promila – sąd orzecze konfiskatę samochodu w każdym przypadku (nawet, jeśli nie spowodowałeś wypadku).

Uwaga!

Przepadek pojazdu dotyczy tylko pojazdów mechanicznych. Zatem pijany rowerzysta roweru nie straci.

Pamiętaj, że jazda po alkoholu to jedno z najważniejszych wyłączeń odpowiedzialności ubezpieczycieli, które widnieje w każdym OWU – nawet jeśli kupisz rozbudowany pakiet ubezpieczenia.