Prawo jazdy od 16 lat – do czego uprawnia i czy warto je robić?

Dla wielu nastolatków prawo jazdy od 16 roku życia to przepustka do samodzielności i pierwszej, prawdziwej odpowiedzialności. Młodzi kierowcy muszą jednak zmierzyć się m.in. z ograniczeniami w wyborze pojazdów. Uprawnienia wynikające z kategorii B1 znacznie różnią się bowiem od tego, co daje nam standardowe prawo jazdy kategorii B.

Prawo jazdy od 16 lat – czym się różni od standardowych uprawnień?

Prawo jazdy od 16. roku życia to kategoria uprawnień oznaczana symbolem B1. Pozwala ona na prowadzenie pojazdów czterokołowych, których masa własna nie przekracza 400 kg (w przypadku pojazdów przeznaczonych do przewozu osób) lub 550 kg (dla pojazdów do przewozu towarów).

Dodatkowo, moc silnika w takich samochodach nie może przekraczać 15 kW (około 20 KM). To znacznie mniej niż w przypadku standardowej kategorii B, dostępnej od 18. roku życia, która pozwala na prowadzenie większości samochodów osobowych bez takich ograniczeń.

Jaki samochód można prowadzić mając 16 lat?

Mając prawo jazdy kategorii B1, zgodnie z przepisami, możesz więc prowadzić:

• samochody osobowe o masie własnej do 400 kilogramów,

• czterokołowce lekkie o masie własnej do 350 kg, które nie rozwijają prędkości większej niż 45 km/h, 

• motorowery z silnikiem spalinowym (pojemność do 50 cm3) oraz silnikiem elektrycznym (o mocy do 4 kW),

• motocykle o pojemności skokowej silnika 124 ccm oraz mocy 11 kW (15 KM) i stosunku mocy do masy wynoszącym 0,1 kW/kg. 

Najpopularniejsze pojazdy w tej kategorii to np. Aixam, Ligier czy Microca.

Microcar M.GO IV

Aixam Coupe GTI

Ligier JS50 Chic Young B&W

Jak wygląda kurs na prawo jazdy kategorii B1?

Kurs na prawo jazdy kategorii B1 możesz rozpocząć już trzy miesiące przed swoimi szesnastymi urodzinami. Wygląda on bardzo podobnie do szkolenia na prawo jazdy kategorii B. Standardowo na naukę musisz poświęcić ok. 60 godzin, z czego:

• 30 godzin to część teoretyczna, 

• 30 godzin to część praktyczna.

Jedna godzina lekcyjna trwa ok. 45 minut, a lekcja jazdy - 60 minut. Podczas zajęć w szkole nauki jazdy zapoznasz się z przepisami ruchu drogowego oraz nauczysz się wykonywania różnych manewrów na drodze.

Ile kosztuje kurs na prawo jazdy od 16 lat?

Koszt kursu na prawo jazdy kat. B1 to wydatek podobny lub nieco mniejszy niż standardowe prawo jazdy kat. B. Ostateczna cena zależy od lokalizacji ośrodka szkoleniowego, jego renomy, a niektóre szkoły umożliwiają płatność za kurs na raty. 

Możesz także zdecydować się na większą liczbę godzin w ramach szkolenia - wówczas cena całego kursu będzie wyższa. Jeśli zdecydujesz się na przyspieszony tryb, np. mniejsze odstępy między spotkaniami, cena także wzrośnie.

Sprawdziliśmy, jak w 2025 roku kształtują się ceny kursu na prawo jazdy od 16 lat w różnych regionach Polski. Pod uwagę wzięliśmy wybrane szkoły jazdy. W cenniku uwzględniono nie tylko jazdy, ale także materiały szkoleniowe oraz koszt egzaminów wewnętrznych.

Oprócz powyższych opłat, na ostateczną cenę zdobycia uprawnień składają się także:

• koszt orzeczenia lekarskiego (ok. 200 zł),
• opłatę za wydanie prawa jazdy (ok. 100 zł),
• zrobienie zdjęcia (w zależności od zakładu fotograficznego od 20 do 50 zł).

Prawo jazdy od 16 lat - jak wygląda egzamin?

Egzamin na prawo jazdy kategorii B1 składa się z dwóch części: teoretycznej i praktycznej. Egzamin teoretyczny zdajesz na komputerze i musisz odpowiedzieć na pytania dotyczące przepisów ruchu drogowego oraz zasad pierwszej pomocy. Na rozwiązanie masz 25 minut, a by zdać, musisz uzyskać minimum 68 z 74 możliwych punktów.

Po zdaniu egzaminu teoretycznego, podchodzisz do części praktycznej. Egzamin praktyczny odbywa się na placu manewrowym oraz w ruchu drogowym. Musisz poprawnie wykonać kilka podstawowych manewrów (np. ruszanie z miejsca, cofanie po łuku, parkowanie), a następnie udowodnić egzaminatorowi, że dobrze radzisz sobie w rzeczywistych warunkach drogowych. Egzamin praktyczny trwa zwykle około 40 minut.

Ile trzeba czekać na wydanie prawa jazdy?

Na gotowy dokument prawa jazdy poczekasz zwykle około 7–14 dni roboczych od złożenia wniosku. Status dokumentu możesz na bieżąco sprawdzać online na stronie info-car.pl. Gdy prawo jazdy będzie gotowe, odbierzesz je osobiście w urzędzie lub wybranym przez siebie punkcie obsługi mieszkańca.

Prawo jazdy na motor od 16 lat - jaką kategorię możesz zdobyć?

Jeżeli masz ukończone 16 lat, możesz także zdobyć prawo jazdy kategorii A1. Dzięki temu zdobędzieśz uprawnienia do kierowania jednośladem o pojemności do 125 cm³, mocy do 11 kW (15 KM) oraz stosunku mocy do masy nie większym niż 0,1 kW/kg.

Dodatkowo prawo jazdy A1 pozwala na prowadzenie motocykli trójkołowych o mocy do 15 kW. To doskonała opcja, jeśli interesują cię jednoślady, ale jeszcze nie spełniasz wymagań wiekowych na kategorię A2 (od 18 lat) lub A (od 24 lat).

Motocykl bez prawa jazdy - co warto wiedzieć?

Wydaje Ci się, że motor bez prawa jazdy to abstrakcja? Zobacz artykuł

Czy warto robić prawo jazdy od 16 lat?

Prawo jazdy zdobyte już w wieku 16 lat ma sporo zalet. Przede wszystkim wcześniej zaczniesz zdobywać doświadczenie za kierownicą, co później znacząco ułatwi Ci przesiadkę na większe pojazdy. Prawo jazdy B1 lub A1 daje Ci także niezależność – samodzielnie dojedziesz do szkoły, znajomych lub na zajęcia dodatkowe, bez proszenia rodziców o podwózkę. Warto jednak rozważyć koszty – kurs i zakup odpowiedniego pojazdu to spory wydatek. Jeżeli jednak cenisz wygodę i chcesz szybciej poczuć się pewnie za kierownicą, zdecydowanie warto zrobić ten krok.

Prawo jazdy od 16 lat a ubezpieczenie pojazdu

Jeśli masz 16 lat i zdecydujesz się zrobić prawo jazdy kategorii B1 lub A1, pamiętaj, że obowiązują cię dokładnie takie same zasady dotyczące ubezpieczenia, jak starszych kierowców. Twój pojazd musi mieć obowiązkowe OC, nawet jeśli prowadzisz motorower, motocykl czy mikrosamochód.

Zgodnie z prawem umowę ubezpieczenia na samochód może zawrzeć jedynie osoba z pełnią zdolności prawnych, czyli po ukończeniu 18. roku życia. Co zatem zrobić, jeśli masz 16 lat i planujesz zakup swojego pierwszego mikrosamochodu? Dobrym rozwiązaniem jest dopisanie do polisy rodzica lub innej osoby posiadającej zniżki, co obniży składkę OC.

Przy okazji będziesz też od razu zbierać zniżki na swoim koncie i gdy przyjdzie do zakupu Twojej pierwszej polisy całkowicie na własność, na swoim koncie będziesz już mieć kilkuletnią historią ubezpieczeniową.

To przydatne, ponieważ ceny polis dla młodych kierowców są często znacznie wyższe niż dla starszych, z długoletnim stażem. Wynika to m.in z ryzyka, jakie szacują ubezpieczyciele w przypadku tej pierwszej grupy. 

Jak wynika z danych rankomat.pl, w 2024 roku 18-latek zapłacił za OC średnio 2434 zł. Z kolei kierowca w wieku 62 lat za obowiązkową polisę dla samochodu płacił średnio 549 zł. Różnica w cenie jest wyraźnie odczuwalna.

Jeśli zależy Ci na optymalnej ochronie i przystępnej cenie polisy, porównaj oferty różnych ubezpieczycieli w kalkulatorze OC i AC. Warto korzystać z takich udogodnień już od pierwszej kupowanej polisy na samochód.