Ogólne Warunki Ubezpieczenia - o czym warto wiedzieć

Ogólne Warunki Ubezpieczenia (OWU) to jeden z dokumentów, z którymi powinien bezwzględnie zapoznać się każdy klient zainteresowany zakupem ubezpieczenia. Aby poznać treść OWU, wcale nie trzeba kontaktować się z pracownikami firmy ubezpieczeniowej – aktualne OWU dla wybranych produktów ubezpieczeniowych bez trudu znajdziesz na stronach internetowych poszczególnych ubezpieczycieli.

Czym są Ogólne Warunki Ubezpieczenia i kto je ustala?

Jeżeli po raz pierwszy spotkałeś się ze sformułowaniem „Ogólne Warunki Ubezpieczenia”, to możesz się zastanawiać, co właściwie kryje się pod tym terminem. Ogólne Warunki Ubezpieczenia to zbiór postanowień, które stosowane są do ubezpieczeń określonego typu (np. ubezpieczeń AC) oferowanych przez daną firmę ubezpieczeniową.

Z dokumentem zatytułowanym „Ogólne Warunki Ubezpieczenia” spotkasz się przy zakupie każdego ubezpieczenia, nie tylko komunikacyjnego. Najczęściej kilkustronicowe OWU zawierają informacje o Twoich obowiązkach i prawach (jako ubezpieczonego) oraz o obowiązkach i prawach ubezpieczyciela.

Informacje zawarte w OWU są wiążące dla stron, które podpisały umowę np. ubezpieczenia autocasco samochodu czy NNW. Inaczej mówiąc, to właśnie z OWU dowiesz się, czego i w jakich sytuacjach możesz oczekiwać od ubezpieczyciela choćby w razie kradzieży pojazdu.

OWU są przygotowywane przez każdego ubezpieczyciela. W wielu punktach dokumenty są podobne, np. sekcje wyłączeń mogą różnić się jedynie szczegółami. Szczegóły te będą mieć jednak wpływ na wysokość wypłaconego klientowi odszkodowania. Każdy klient podpisujący umowę ubezpieczenia oświadcza, że zapoznał się i zaakceptował zapisy OWU.

Jakie informacje znajdują się w OWU?

Postanowienia zawarte w OWU są uporządkowane w sekcjach (paragrafach). To pozwala klientom szybko dotrzeć do potrzebnych im aktualnie informacji. Najczęściej standardowy dokument OWU jest zbudowany według następującego schematu:

1. Definicje używane w OWU

W tej części OWU ubezpieczyciel wyjaśnia wszystkie używane pojęcia oraz skróty, z którymi spotkasz się podczas lektury dokumentu. Przykładowo w OWU Warty w tej sekcji ubezpieczyciel tłumaczy, jak rozumie:

• Bagaż – to rzeczy stanowiące własność ubezpieczonego, które znajdowały się w momencie zdarzenia w samochodzie. Warta zalicza do nich m.in. przenośny sprzęt elektroniczny, wózki, chodziki, torby i walizki.
• Całkowite zniszczenie auta – to szkoda, w wyniku której pojazd uległ uszkodzeniu w takim stopniu, że ubezpieczyciel określił jego wartość na kwotę zero złotych.

Zapoznanie się z definicjami jest o tyle ważne, że ubezpieczyciele często wychodzą poza potoczne rozumienie używanych terminów. Warto przy tym wiedzieć, że ta sekcja nie zawsze znajduje się na początku OWU – umieszczona może być także na końcu, gdyż są to zapisy wspólne dla wszystkich polis komunikacyjnych oferowanych przez firmę ubezpieczeniową.

2. Przedmiot i zakres ubezpieczenia

Chcesz wiedzieć, czy ubezpieczyciel w ramach AC obejmie ochroną samochód, który używasz jako taksówkę? Zarówno przedmiot, jak i zakres ochrony ubezpieczeniowej określone są w tej części OWU. W tym punkcie większość ubezpieczycieli wskazuje również:

• Zakres terytorialny ubezpieczenia. Dowiesz się, gdzie (w Polsce, poza granicami kraju) Twój samochód będzie objęty ochroną ubezpieczeniową.
• Dostępne warianty ubezpieczenia. Regułą jest, że firmy ubezpieczeniowe proponują klientom dodatkowe ubezpieczenia z różnym zakresem ochrony.

Jeżeli firma ubezpieczeniowa oferuje kilka wariantów ubezpieczeń, to w tej części OWU możesz spotkać się z tabelą zawierającą najważniejsze informacje, które pomogą Ci w wyborze optymalnego produktu ubezpieczeniowego. Przykładowo w OWU AC You Can Drive (marka firmy Hestia) znajduje się tabelka obrazująca różnice między dwoma wariantami AC – Mini i Maxi.

3. Suma ubezpieczenia i udział własny

To jeden z najważniejszych punktów OWU. Suma ubezpieczenia to górna granica odpowiedzialności finansowej ubezpieczyciela. Może ona być wyrażona np. kwotowo. Przykładowo:

• W OWU Assistance oferowanego przez You Can Drive suma ubezpieczenia została ustalona kwotowo w wysokości 10 000 zł.
• W OWU AC z oferty PZU znajduje się następujący zapis: „suma ubezpieczenia określona w umowie AC powinna odpowiadać wartości pojazdu brutto”.

Część ubezpieczycieli może stosować też zapisy o udziale własnym lub franszyzie integralnej. Pojęcia te najczęściej spotykane są w dokumentach przygotowanych dla AC. Szczególną uwagę warto zwrócić na to, czy suma ubezpieczenia zmniejsza się w czasie trwania umowy o kwotę wypłaconych odszkodowań (tzw. redukcja sumy ubezpieczenia).

4. Wyłączenia i ograniczenia odpowiedzialności ubezpieczyciela

W OWU znajdziesz informacje także na temat tego, kiedy firma ubezpieczeniowa nie wypłaci Ci odszkodowania lub będzie miała prawo odmówić pomocy. Przykładowo, w sekcji wyłączenia i ograniczenia odpowiedzialności assistance najczęściej spotykane zapisy dotyczą tego, że:

• Kierowca nie otrzyma zwrotu kosztów, które poniósł bez porozumienia się z ubezpieczycielem.
• Ubezpieczyciel nie pomoże kierowcy, jeżeli ten wyrządzi szkody umyślnie lub z powodu rażącego niedbalstwa.
• Kierowca nie otrzyma pomocy, jeżeli okaże się, że zdarzenie wystąpiło podczas kierowania pojazdem pod wpływem alkoholu.

Mimo że sekcja wyłączeń bywa bardzo długa, należy się z nią dokładnie zapoznać. Może się okazać, że liczne wyłączenia wcale nie są przypadkowe, ale ubezpieczyciel chce w ten sposób obniżyć cenę oferowanego produktu, aby wydawała się ona atrakcyjniejsza.

5. Obowiązki ubezpieczonego po powstaniu szkody

Aby ubezpieczyciel mógł wypłacić odszkodowanie, musi zostać poinformowany o szkodzie. Jako klient będziesz zobowiązany, aby poinformować go o kolizji, wypadku czy zgubieniu kluczyków w określonym terminie – ten znajdziesz właśnie w OWU.

W tym dokumencie firmy ubezpieczeniowe dokładnie opisują, jak kierowca powinien postępować po zdarzeniu drogowym i jak skontaktować się z firmą ubezpieczeniową. Przykładowo zgodnie z OWU NNW Link4 w razie nieszczęśliwego wypadku klient powinien:

• Udzielić poszkodowanym pomocy.
• Powiadomić pogotowie i policję.
• Powiadomić ubezpieczyciela, ale nie później niż w ciągu 14 dni od dnia, w którym dowie się on o zdarzeniu.

Pamiętaj, że wszelkie odstępstwa w tym zakresie działają na Twoją niekorzyść – w skrajnych przypadkach ubezpieczyciel może odmówić wypłaty odszkodowania.

Brak znajomości praw i obowiązków ubezpieczonego oraz ubezpieczyciela może spowodować, że kierowca nie otrzyma odszkodowania. Szczególną uwagę warto zwrócić na terminy. Z reguły firmy ubezpieczeniowe wymagają poinformowania o szkodzie w określonym czasie, np. w ciągu 24 godzin czy 7 dni. Gdy ubezpieczyciel zostanie poinformowany o zdarzeniu po ustalonym terminie, mogą pojawić się komplikacje z wypłatą odszkodowania

Stefania Stuglik, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w rankomat.pl.

6. Prawo ubezpieczyciela do inspekcji auta

Wielu ubezpieczycieli zastrzega sobie prawo do oględzin pojazdu – zarówno przed zawarciem umowy ubezpieczenia, jak i na etapie udzielania ochrony. Przykładowo w OWU Avivy można przeczytać, że:

• Ubezpieczyciel może uzależnić zawarcie umowy AC od oględzin pojazdu w terminie dogodnym dla klienta.
• W czasie oględzin przedstawiciel ubezpieczyciela sprawdza m.in. stan pojazdu oraz liczbę zainstalowanych zabezpieczeń przeciwkradzieżowych.

Zapisy te dotyczą głównie umów ubezpieczeń zawieranych na odległość. Jeżeli zdecydujesz się kupić polisę bezpośrednio u agenta lub przedstawiciela, to umowa zostanie zawarta dopiero po oględzinach auta.

7. Możliwość rozwiązania umowy przez ubezpieczyciela

Ten punkt dotyczy dodatkowych ubezpieczeń komunikacyjnych. Firma ubezpieczeniowa ma prawo wypowiedzieć Ci umowę, jeżeli nie będziesz przestrzegał zapisów OWU. Przykładowo:

• Aviva zastrzega sobie prawo do rozwiązania umowy AC, jeżeli uniemożliwisz jej przedstawicielowi dokonanie oględzin, mimo trzykrotnej próby ich zorganizowania.
• Wiener w OWU zawarł przepisy, zgodnie z którymi może rozwiązać umowę, gdy ubezpieczony zataił lub podał nieprawdziwe informacje mające wpływ na wysokość składki ubezpieczeniowej.

Niektórzy ubezpieczyciele zamieszczają w dokumencie również inne sekcje, np. zniżki za bezszkodową jazdę czy sposób ustalania szkody. Inne firmy z kolei rozpraszają informacje zawarte w wymienionych sekcjach w różnych częściach OWU. To jeden z głównych powodów, dla których poszukując szczegółowej informacji, nie zawsze należy kierować się wyłącznie tytułami działów.

Na co jeszcze zwrócić uwagę, czytając OWU?

Spis treści większości OWU jest czytelny. Pomimo że sekcje „zakres ochrony” czy „wyłączenia” są najważniejsze, to czytając OWU powinieneś zwrócić uwagę też na inne informacje. Sprawdź:

• Liczbę wymaganych zabezpieczeń przeciwkradzieżowych, jeżeli kupujesz ubezpieczenie AC. Przykładowo Generali wymaga, aby auto o wartości powyżej 300 000 zł było wyposażone w immobiliser oraz drugie urządzenie działające od niego w sposób niezależny.
• Jak ubezpieczyciel postąpi, gdy wybierzesz płatność w ratach i nie opłacisz jednej z nich.InterRisk zastrzega np., że klient korzystający z ubezpieczenia AutoAssistance, który nie opłaci składki w terminie 7 dni od daty wezwania do zapłaty, straci ochronę ubezpieczeniową.
• Czy możliwe będzie przeniesienie praw z umowy na nabywcę samochodu. Będzie to dla Ciebie istotna informacja, gdy masz w planach sprzedaż pojazdu. Przykładowo firma Proama zastrzega w OWU, że będzie to możliwe po wyrażeniu przez nią zgody.

Ogólne Warunki Ubezpieczenia to konkretne źródło informacji o danym ubezpieczeniu. Z tym dokumentem warto zapoznać się dokładnie.

Dlaczego z OWU należy zapoznać się przed zakupem polisy?

Ogólne Warunki Ubezpieczenia to bardzo ważny dokument, który szczegółowo określa, w jakich sytuacjach poszkodowany może liczyć na wypłatę odszkodowania. O ile w przypadku ubezpieczenia OC zakres polisy jest identyczny we wszystkich towarzystwach (jest ustalony w ustawie), o tyle ubezpieczenia dodatkowe rządzą się swoimi prawami. W przypadku np. autocasco znajomość OWU sprawi, że:

• Będziesz wiedział, na co możesz liczyć w awaryjnej sytuacji. Dzięki temu unikniesz przykrych niespodzianek i niepotrzebnego stresu.
• Określisz, czy dana oferta jest dla Ciebie najkorzystniejsza pod względem zarówno ceny, jak i zakresu ochrony.

Pamiętaj, że korzystając z naszego kalkulatora OC AC, możesz szybko i łatwo porównać interesujące Cię produkty. Dla wygody wszystkich kierowców kupujących ubezpieczenia komunikacyjne przy każdej polisie publikujemy najważniejsze informacje, w tym przede wszystkim o wysokości sumy ubezpieczenia, zdarzeniach uprawniających do odszkodowania, zakresie terytorialnym ubezpieczenia czy minimalnej odległości od domu, która uprawnia do holowania w ramach Assistance.