Kogo można uposażyć z polisy na życie?

Zawarcie umowy z ubezpieczycielem może nas związać z nim na długie lata. Warto zatem wiedzieć, kto może zostać uposażonym oraz w jakim stopniu możemy go uposażyć.  

Uposażony – kto to jest?

Uposażony to osoba, imiennie oznaczona przez ubezpieczającego podczas podpisywania umowy z ubezpieczycielem, jako uprawiona do otrzymania środków z polisy. Odszkodowanie jest wypłacane, gdy doszło do określonego zdarzenia ubezpieczeniowego, takiego jak np. śmierć płatnika składek. Warto mieć świadomość, że uposażony to nie to samo co spadkobierca. Osobie, która została wpisana do testamentu, ale nie ma jej na liście uposażonych, nie przysługuje odszkodowanie. Od tej sytuacji są jednak wyjątki – jeśli ubezpieczony nie wyznaczył uposażonych lub uposażeni zmarli przed nim, może się zdarzyć, że odszkodowanie trafi do spadkobiercy.

PORÓWNAJ CENY

Kim jest uposażony główny?

Podczas zawierania umowy z ubezpieczycielem wskazuje się uposażonego głównego oraz zastępczego. Uposażony główny to osoba, która, gdy dojdzie do zdarzenia ubezpieczeniowego, jest uprawniona w pierwszej kolejności do odbioru pieniędzy z polisy. Najczęściej jest nim małżonek lub życiowy partner (niektóre towarzystwa ubezpieczeniowe postrzegają taką osobę na równi z małżonkiem). Otrzymane z tytułu śmierci ubezpieczonego odszkodowanie może zostać przeznaczone na dowolny cel, od spłacenia bieżących zobowiązań, np. kredytu na dom, po sfinansowanie bieżących wydatków lub studiów dla dzieci.

Kim jest uposażony zastępczy?

Uposażony zastępczy to osoba, która otrzyma świadczenie w sytuacji, gdy:

• uposażony główny umrze w tym samym czasie co ubezpieczony lub przed nim,
• uposażony główny przyczyni się umyślnie do śmierci ubezpieczonego, co skutkuje utratą prawa do świadczenia.

Jeśli zarówno uposażony główny, jak i zastępczy umrą przed płatnikiem składek, należne im odszkodowanie zostaje podzielone zgodnie z zasadami opisanymi w OWU – najczęściej świadczenie otrzymują członkowie rodziny, np. dzieci ubezpieczonego.

Kogo możesz uposażyć w swojej polisie?

Uposażonym może zostać każdy, począwszy od małżonka, przez dzieci, po rodzeństwo, rodziców lub kuzynostwo. Niekoniecznie musi to być osoba spokrewniona z ubezpieczonym – odszkodowanie może zostać przekazane także partnerowi, najlepszemu przyjacielowi, znajomemu, sąsiadowi, dzieciom rodzeństwa, teściom, wspólnikowi lub nawet określonej instytucji, np. banku albo organizacji charytatywnej. Wskazanie uposażonego jest w szczególności ważne w sytuacji osób, które pozostają w związkach nieformalnych – aby odszkodowanie trafiło do ukochanego partnera, a nie do spokrewnionych osób, konieczny jest odpowiedni zapis w umowie.

Jedna osoba czy więcej?

Podczas zawierania umowy ubezpieczenia można uposażyć więcej niż jedną osobę. W tym celu należy wyznaczyć tzw. uposażonego głównego oraz uposażonego zastępczego. Możliwe jest także określenie uposażonych w dalszej kolejności, a nawet wytyczenie, jaki procent kwoty odszkodowania ma otrzymać każdy z nich. Przykładowy podział środków to:

• 75% dla uposażonego głównego, np. małżonka,
• 25% dla uposażonego zastępczego, np. brata.

Tymczasem przy 3 osobach podział może wyglądać następująco:

• 50% dla uposażonego głównego, np. małżonka, po 25% dla uposażonych zastępczych, np. siostry i brata,
• 50% dla uposażonego głównego, np. małżonka, 25% dla uposażonego zastępczego, np. rodzica, po 10% dla kolejnych uposażonych, np. siostry i brata oraz 5% na rzecz wybranej instytucji (np. banku, w którym został wzięty kredyt na dom).

Czasami zdarza się, że to ubezpieczyciel wskazuje kolejność osób uposażonych, które otrzymają odszkodowanie. Wtedy zwykle są to:

• małżonek lub partner – ta osoba otrzymuje odszkodowanie w całości,
• dzieci, rodzice, inni ustawowi spadkobiercy ubezpieczonego – dalsi uposażeni mogą dostać odszkodowanie w częściach równych.

Jak wskazać odpowiednią osobę?

Zgłoszenie uposażonego nie wymaga zbyt wielu formalności. W tym celu należy podczas podpisywanie umowy polisy podać dane osoby lub instytucji, która ma zostać uposażona.  W przypadku osób fizycznych zwykle wystarczą: imię i nazwisko, PESEL oraz data urodzenia. Natomiast jeśli środki mają zostać przekazane jakiejś instytucji lub organizacji, konieczne będą dane takie jak: pełna nazwa, numer REGON oraz adres.

Co ciekawe, większość towarzystw ubezpieczeniowych zezwala na zmianę uposażonych w czasie trwania  umowy ubezpieczeniowej. Chęć zmiany uposażonego można zgłosić podczas wizyty osobistej w oddziale TU lub zdalnie, wypełniając odpowiedni wniosek i wysyłając go pocztą tradycyjną bądź e-mailem. W ten sam sposób można także poinformować ubezpieczyciela o zmianie danych uposażonych — dzięki temu płatnik zyskuje pewność, że pieniądze otrzyma wskazana przez niego osoba, a także, że świadczenie zostanie wypłacone szybciej. Po wykupieniu ochrony można także dokonać modyfikacji i uposażyć bank — w tym celu trzeba się zgłosić do przedstawiciela TU i podać mu dane wybranej instytucji. Z tego rozwiązania często korzystają osoby, które zawarły po wykupieniu polisy umowę kredytu.

Z jakiej polisy na życie można dziedziczyć środki?

Uposażony może otrzymać środki z różnych polis – w przypadku ubezpieczenia ochronnego (indywidualnego, terminowego i bezterminowego), przysługuje mu całość wpłaconej składki. Natomiast jeśli chodzi o polisy mieszane, np. ochronno-inwestycyjne, otrzyma on odszkodowanie oraz może odziedziczyć inwestycje.

Czy zawsze należy się świadczenie?

Każda polisa posiada tzw. wyłączenia odpowiedzialności – są to sytuacje, w których ubezpieczyciel może odmówić wypłaty odszkodowania uposażonym. Do odmowy przekazania świadczenia może dojść, gdy:

• do śmierci płatnika składek doszło w wyniku poddawania się zabiegom o charakterze medycznym bez nadzoru lekarskiego,
• do śmierci płatnika doszło w trakcie popełniania lub usiłowania popełniania przestępstwa,
• składki nie były opłacane w terminie,
• śmierć wynikła z winy płatnika składek – np. doszło do niej podczas prowadzenia pojazdu pod wpływem alkoholu, w trakcie bójki lub podczas uprawiania ryzykownych sportów,
• ubezpieczony popełnił samobójstwo przed upływem 2 lat od podpisania umowy,
• ubezpieczony przebywał na terenie, na którym toczą się działania wojenne,
• ubezpieczony padł ofiarą skażenia jądrowego.

Z tego powodu zawsze warto przed podpisaniem umowy zapoznać się z zapisem o wyłączeniu odpowiedzialności w OWU (Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia). Jego znajomość pozwoli uniknąć nieprzyjemnych sytuacji w przyszłości.  

Na co powinieneś zwrócić uwagę?

Zanim podpiszemy umowę, sprawdźmy dokładnie, czy wszystko zgadza się z tym, co planowaliśmy. Podczas rozmowy z agentem może zdarzyć się, że zmienimy zdanie odnośnie sumy ubezpieczenia czy zakresu ochrony, a w efekcie zdecydujemy się na inną polisę, czego możemy nie być świadomi. Umowę powinniśmy przeczytać jak najbardziej wnikliwie, by zarówno uniknąć niespodzianek na przyszłość, jak i dowiedzieć się np. jak i gdzie należy zgłosić roszczenie.

Bardzo ważna jest także karencja, czyli okres po podpisaniu umowy, kiedy płatnikowi składek jeszcze nie przysługuje ochrona. Jeśli w tym czasie doszło do wystąpienia zdarzenia, ubezpieczyciel może także odmówić wypłaty odszkodowania. Karencja wynosi zwykle kilka lub kilkanaście miesięcy, w zależności od warunków polisy.

 – mówi Ewelina Ratajczak, ekspertka rankomat.pl.

Sprawdź również: Ile wynosi karencja w ubezpieczeniu na życie?

Gdzie znajdziesz najlepszą ochronę dla siebie?

Dobra polisa na życie zapewnia pomoc finansową w wielu różnych sytuacjach – to produkt, który chroni nie tylko bliskich ubezpieczonego, ale także jego samego. Jak znaleźć ubezpieczenie skrojone idealnie do potrzeb? W tym celu należy poświęcić wiele dni na zapoznanie się z dostępnymi ofertami oraz porównaniem ich. 

Jeśli jednak zależy nam na czasie, można skorzystać z prostszej opcji w postaci porównywarki ubezpieczeń. To sprytne narzędzie, które po zebraniu odpowiedniego wywiadu przeprowadzi selekcję dostępnych ofert i zaproponuje takie, które są najbardziej zgodne z potrzebami. Dopiero wtedy można zacząć umawiać spotkania z przedstawicielami firm ubezpieczeniowych i na ich podstawie wybrać idealną polisę.

PORÓWNAJ CENY