Ubezpieczenie w NFZ bez etatu - czy to możliwe?

Z ubezpieczenia NFZ skorzystać mogą przede wszystkim osoby zgłoszone przez pracodawcę, co gwarantuje zatrudnienie w oparciu o umowę o pracę. Pracodawca jest wówczas zobowiązany do odprowadzania z naszego wynagrodzenia składki w ustalonej przepisami wysokości.

Kogo obejmuje obowiązkowe ubezpieczenie NFZ?

Darmowa opieka medyczna przysługuje większej grupie osób. Nie trzeba być więc zatrudnionym na etacie. Opieka zdrowotna w ramach NFZ przysługuje:

• kobietom w czasie ciąży, porodu oraz połogu, posiadającym polskie obywatelstwo,
• posiadającym polskie obywatelstwo, które nie ukończyły 18 roku życia,
• nieubezpieczonym, spełniającym kryterium dochodowe uprawniające do otrzymywania świadczeń socjalnych,
• narażonym na zakażenie poprzez z kontakt z osobami lub materiałem zakaźnym w kierunku błonicy, cholery, czerwonki, duru brzusznego, durów rzekomych A, B i C oraz nagminnego porażenia dziecięcego,
• uzależnionym od alkoholu lub narkotyków – w trakcie leczenia odwykowego,
• z zaburzeniami psychicznymi – w zakresie psychiatrycznej opieki zdrowotnej,
• posiadaczom Karty Polaka – w stanach nagłych.

Dodatkowo do wsparcia ze strony NFZ mają prawo bliskie osoby ubezpieczonych: dzieci, małżonkowie oraz rodzice lub dziadkowie, w tym wypadku jednak należy te osoby zgłosić do ubezpieczenia.

Polisa NFZ a rodzaj zatrudnienia

Rynek pracy nierówno traktuje pracowników pod względem ubezpieczenia zdrowotnego. Od dłuższego czasu rozróżnia się umowy cywilno-prawne, które nie zobowiązują do odprowadzania składek zdrowotnych.

Jak status zatrudnienia wpływa na prawo do ubezpieczenia zdrowotnego? Sytuacji jest kilka.

Bezrobotny – ma prawo do darmowej opieki medycznej, musi jednak być zarejestrowana w Powiatowym Urzędzie Pracy. Nie spełnianie wymagań Urzędu (np. nie stawianie się na terminy wyznaczone przez urząd, odrzucanie ofert pracy) może skutkować skreśleniem z listy osób, których przysługuje ubezpieczenie.

Pracująca na umowie zleceniu – w przypadku, gdy osoba posiada inne zatrudnienie w oparciu o umowę o pracę lub inne uprawnienia do darmowej opieki, np. jest emerytem – pracodawca jest zwolniony z obowiązku odprowadzania składek zdrowotnych. W sytuacji, gdy pracownik wykonuje wyłącznie pracę na umowie zlecenie – pracodawca może pobrać od niego oświadczenie, które będzie regulowało decyzję o ubezpieczeniu, natomiast najczęściej umowa zlecenie jest podstawą do odprowadzania składek zdrowotnych.

Zatrudniony w oparciu o umowę o pracę – pracodawca jest zobowiązany do zgłoszenia pracownika do darmowej opieki zdrowotnej, jak również odprowadzania określonych składek w tym celu. Dotyczy to pracy bez względy na wymiar godzinowy etatu.

Pracujący "na czarno" – pracownik, który decyduje się na wykonywanie pracy bez umowy, wyraża tym samym zgodę na łamanie przepisów prawa pracy, a co za tym idzie – brak dostępu do darmowej opieki zdrowotnej. Brak umowy z pracodawcą oznacza brak ubezpieczenia zdrowotnego. 

Dobrowolna polisa zdrowotna - indywidualna umowa z NFZ

Istnieje możliwość, by zgłosić się dobrowolnie do ubezpieczenia w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia. 

Sama składka zdrowotna wynosi 9% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Ponieważ kwoty te regularnie rosną, zatem ważny jest czas, kiedy się zgłosimy oraz fakt – jak długo pozostawaliśmy bez ubezpieczenia zdrowotnego. Bardziej szczegółowych informacji na bieżąco udziela GUS. W 2018 roku składka wynosiła 433,16 zł. 

Zgłoszenie do ubezpieczenia NFZ uwzględnia koszty związane z przerwą w posiadaniu ubezpieczenia. Za określony czas przerwy – naliczana będzie opłata dodatkowa. W 2018 roku stawki zależały od długości przerwy w oodprowadzaniu składek:

• od 3 miesięcy do roku – koszt opłaty 962,57 zł,
• od roku do 2 lat – 2406,42 zł,
• od 2 do 5 lat – 4812,84 zł,
• od 5 do 10 lat – 7219,26,
• od 10 lat wzwyż – 9625,68 zł.

W sytuacji, gdy zdecydujemy się na prywatne ubezpieczenie zdrowotne w NFZ – zobowiązujemy się do regularnego opłacania składki maksymalnie do 15 dnia każdego miesiąca na konto ZUS. Wysokość składki może ulegać zmianie co kwartał, należy zatem weryfikować dane na ten temat.

Aby zgłosić się do prywatnego ubezpieczenia w ZUS, należy złożyć dokumenty:

• wniosek o dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne, które znajdziemy na stronie NFZ,
• dokument potwierdzający tożsamość,
• dokument potwierdzający ostatni okres ubezpieczenia,
• w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej – druk ZUS ZWUA i ZUS ZWPA, wykreślenie z ewidencji działalności gospodarczej, a w przypadku spółek – wykreślenie z KRS.

Nie masz etatu, ale możesz mieć ubezpieczenie zdrowotne

Należy przyznać, że prywatne ubezpieczenie w ramach NFZ jest dość skomplikowane i kosztowne. Zobowiązanie do płacenia składek wynoszących ponad 400 zł miesięcznie to naprawdę spory koszt. Co ważne – oprócz regularnych opłat musimy również kontrolować czy wysokość składki nie uległa zmianie.

Mamy jednak alternatywę – możemy zakupić prywatną polisę zdrowotną. Co nam daje takie rozwiązanie? Prywatne ubezpieczenie zdrowotne zapewnia nam możliwość korzystania z darmowych badań, określonej ilości lekarzy specjalistów bez konieczności skierowania, wizyty domowe oraz szczepienia. Ceny składek są zdecydowanie niższe niż w przypadku ubezpieczenia w ramach NFZ, ponieważ wahają się w granicach od 30 zł do około 200-300 zł miesięcznie.