Zamienniki części a likwidacja szkody z ubezpieczenia auta

Inaczej wygląda likwidacja szkody w OC, a inaczej w AC. OC jest ubezpieczeniem obowiązkowym, które reguluje ustawa, a AC dobrowolnym i jego zakres zależy od zapisów OWU. Sprawdzimy, jakie są możliwości wykorzystania części w obu przypadkach.

Czym są części oryginalne?

Przy produkcji samochodu wykorzystane są wszystkie części od producenta, a więc kupując nowe auto wszystko jest nowe i oryginalne. Przy eksploatacji części się zużywają, mogą się także zniszczyć przy szkodzie. Przy naprawie samochodu wiele osób chce, aby użyto oryginalnych części, szczególnie, gdy samochód jest nowy. 

Jest to w pełni zrozumiałe, nikt nie chce mieć podróbek. Ale czy zamienniki to faktycznie są podróbki? Niekoniecznie. Zamienniki dzielą się na gorsze i lepsze. Oryginalne części są produkowane przez producenta samochodu, oznaczone logiem producenta i wyprodukowane zgodnie z jego standardami.

Czy zamienniki są naprawdę gorsze?

Samo słowo zamiennik przywodzi na myśl negatywne odczucia, likwidacja szkody z użyciem zamienników stawia nasz pojazd jako gorszej kategorii. Otóż nie do końca tak jest. Rodzajów zamienników jest kilka i zamiennik najwyższej jakości nie odbiega wcale od jakości oryginałów. Nie ma tylko oznaczenia logo producenta. Warto zwrócić uwagę na rodzaj zamiennika.

Jakie są rodzaje części zamiennych?

Aby uregulować pracę serwisów motoryzacyjnych, wykonywanie napraw, w tym gwarancyjnych oraz dystrybucję części samochodowych, Komisja Europejska wydała rozporządzenie, w którym określa rodzaje części zamiennych.

Części zamienne mają oznaczenia literowe:

• części O (w dokumentach unijnych OEM) – są to oryginalne części pochodzące bezpośrednio od producenta. Można je znaleźć w Autoryzowanych Stacjach Obsługi. 
• części Q (w dokumentach unijnych OES) – pochodzą także od producenta, są wytwarzane zgodnie ze specyfikacją i standardami produkcyjnymi. Jest to ten sam producent, który dostarcza części do montażu nowych samochodów. Nazywane są czasem częściami równoważnymi. Jednak nie są sprzedawane w ASO, tylko w innych warsztatach. Są tańsze od oryginalnych o około 15-20%, ale jakość jest taka sama. Nie ma tylko oznaczenia logo.
• części P – jakość części jest porównywalna, objęta gwarancją producenta, który także zaświadcza, że części nie odbiegają jakościowo od O i Q. Można wyróżnić części PC, PT, które mają dodatkowo certyfikat jakości od niezależnej jednostki badawczej. Dostępne są również części PJ (polecane przez producenta), oraz części P, które nie otrzymały takiego statusu.
• części Z – inne części zamienne, ich jakość jest najsłabsza. 

Oczywiście w samochodach, w których były części oryginalne warto je zastosować przy naprawie. Jednocześnie zamienniki wysokiej jakości nie muszą być złym rozwiązaniem. Wszystko zależy od stanu technicznego auta, jego wieku i wartości.

Kiedy ubezpieczyciel pokryje koszty użycia części oryginalnych?

Przy szkodzie z OC sprawcy ubezpieczyciel musi przywrócić stan pojazdu sprzed szkody. Jeżeli masz samochód z oryginalnymi częściami, towarzystwo powinno zapewnić ci takie właśnie części. Często propozycja firmy ubezpieczeniowej opiera się na zamiennikach. Ty masz jednak prawo zażądać części oryginalnych. 

Użycie do naprawy części zamiennych mogłoby obniżyć wartość pojazdu przy ewentualnej sprzedaży, a ty jako poszkodowany nie możesz być stratny. Jeżeli decydujesz się na użycie części zamiennych, naprawisz samochód poza ASO.

Przy szkodzie z AC ubezpieczyciel pokryje koszt naprawy na częściach oryginalnych, jeżeli w warunkach ubezpieczenia masz taką klauzulę. Polisy, które zawarte są na zasadzie naprawy w serwisie zazwyczaj mają w zakresie użycie części oryginalnych. Zawsze warto sprawdzić w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia (OWU) ten zapis.

Kiedy ubezpieczyciel pokryje tylko koszty użycia zamienników?

Przy likwidacji szkody z OC sprawcy ubezpieczyciel wypłaci odszkodowanie, uwzględniając ceny zamienników, jeżeli przy oględzinach okaże się, że takie właśnie części były w twoim samochodzie. Nie ma mowy o oryginałach, jeśli w aucie uległy zniszczeniu zamienniki. Samochód po naprawie z OC sprawcy nie ma podnieść swojej wartości, a powrócić do tej sprzed szkody.

Jeżeli w AC przy zawarciu polisy zadeklarowałeś chęć likwidacji na zamiennikach poprzez wybór kosztorysu, a nie serwisu, ubezpieczyciel przeliczy odszkodowanie według części zamiennych. Jeżeli masz nowy samochód z oryginalnymi częściami, musisz wybrać dla siebie odpowiednią polisę, aby przy szkodzie nie było niemiłej niespodzianki.

Daniel Bartosiewicz, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych rankomat.pl

Jak działa amortyzacja części stosowana przez ubezpieczycieli?

Wykupując polisę autocasco jest wiele klauzul w OWU, z którymi powinieneś się zapoznać, aby w razie szkody uniknąć rozczarowania. Podstawowym wyborem jest kwestia serwisu i kosztorysu,  a co za tym idzie części oryginalnych lub zamiennych. Jednak nawet jeżeli wybierzesz serwis i części oryginalne, możesz się niemiło zaskoczyć w przypadku braku zniesienia amortyzacji. 

Amortyzacja części polega na procentowym pomniejszeniu wartości części ze względów eksploatacyjnych. Np. uszkodzona chłodnica, która ma 10 lat nie jest już tyle warta, co nowa. Jeżeli nie zniesiesz amortyzacji, ubezpieczyciel wypłaci tylko część pieniędzy za chłodnicę – tyle, ile jest warta na dzień dzisiejszy. Kto jednak chciałby mając polisę AC dopłacać czasem nawet 65 % wartości nowej części. Warto więc wybrać opcję z brakiem potrącania za zużycie części. Zgodnie z zapisami aktualnych Ogólnych Warunków Ubezpieczenia towarzystw:

Amortyzacja części w różnych towarzystwach ubezpieczeniowych

Jak widać, każde z towarzystw ma inne wyliczenia, co do potrącania zużycia części. W OWU znajdują się tabele z określeniem wieku pojazdu i procentem amortyzacji. Warto więc zastanowić się przed zakupem polisy, czy nie warto skorzystać z wykupienia amortyzacji. Jest to droższa opcja, ale przy likwidacji szkody dużo wygodniejsza i korzystniejsza.

Jak stosowanie części zamiennych i oryginalnych wygląda w OC i AC?

W przypadku likwidacji szkody z OC sprawcy, ubezpieczyciel wykonuje kosztorys naprawy z uwzględnieniem części zamiennych. Bierze pod uwagę to, że nie wszyscy likwidują szkodę w serwisie, a koszt części oryginalnych jest dużo większy. Jeżeli się z tym nie zgadzasz i chcesz, aby twój pojazd był naprawiony z wykorzystaniem części oryginalnych lub lepszej jakości zamienników, masz prawo się odwołać. Jednak musisz mieć uzasadnione argumenty. Pamiętaj, że nie możesz wzbogacić się na szkodzie. 

W przypadku likwidacji z AC sprawa jest prostsza. To ty decydujesz, przy zawieraniu polisy na jaki wariant się decydujesz. Jeżeli wybierzesz serwis, otrzymasz oryginalne części, a jeżeli kosztorys zamienniki. Składki za polisy w wariancie serwisowym są droższe, ale jeśli chcesz mieć oryginalne części po szkodzie trzeba wykupić tę opcję.