Uszkodziłeś zawieszenie przejeżdżając przez próg zwalniający? Wina nie musi leżeć po Twojej stronie. Na przykład, spowalniacz drogowy mógł zostać zamontowany w miejscu, w którym nie powinno go być. W takiej sytuacji możesz liczyć na odszkodowanie od zarządcy drogi.

Niedostosowanie prędkości do warunków panujących na drodze jest najczęstszą przyczyną wypadków w Polsce. Aby skłonić kierowców do zdjęcia nogi z pedału gazu, na drogach w wielu miastach montuje się progi zwalniające i podrzutowe. Mimo że jest to tanie i popularne rozwiązanie, nie jest ono pozbawione wad – podczas pokonywania spowalniacza może dojść do uszkodzenia samochodu. Nie zawsze powodem będzie brak wyobraźni czy umiejętności kierowcy.

Podpowiadamy, kiedy można starać się o odszkodowanie z OC zarządcy drogi i czy zawsze możliwa jest likwidacja szkody z własnej polisy AC.

Czym są progi zwalniające, podrzutowe i w jakim celu się je stosuje?

Zarówno progi zwalniające, jak i progi podrzutowe, to urządzenia bezpieczeństwa ruchu drogowego – tzw. spowalniacze drogowe. Między sobą różnią się one:

  • rodzajem dróg, na jakich mogą być montowane,
  • kształtem, wymiarami oraz sposobem oznakowania.

W jakim celu stosuje się progi zwalniające i podrzutowe? Ich głównym zadaniem jest zmuszenie kierowców do ograniczenia prędkości. Spowalniacz drogowy:

  • jest stosowany tam, gdzie inne metody ograniczania prędkości nie sprawdzają się lub ich skuteczność nie jest wystarczająca,
  • powoduje szkody, gdy kierowca wjedzie na niego z dużą prędkością.

Szczegółowe informacje dotyczące m.in. sposobu umieszczania progów zwalniających i podrzutowych znajdują się w załączniku nr 4 do Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczenia na drogach.

Lista uszkodzeń, które mogą powstać w rezultacie najechania na próg ze zbyt wysoką prędkością, jest długa. Uszkodzone mogą zostać m.in. elementy układu wydechowego, zawieszenia, katalizator, felgi, zderzak czy miska olejowa. Dojść może też do wycieku oleju.

Gdzie można spotkać progi zwalniające i podrzutowe?

Progi zwalniające (U-16) mogą być stosowane wyłącznie na drogach: lokalnych, dojazdowych i wyjątkowo zbiorczych. Ze względów bezpieczeństwa nie można ich umieszczać na drogach krajowych czy ekspresowych. Przepisy określają też lokalizację, w której mogą one zostać zamontowane – progi zwalniające nie mogą się znajdować:

  • dalej niż 60 m od linii zatrzymania przy znaku np. B-20,
  • bliżej niż 20 m przed i za przejazdem kolejowym,
  • bliżej niż 40 m od skrzyżowania ulic,
  • bliżej niż 30 m od przejścia dla pieszych – nie dotyczy to jednak progów z przejściami dla pieszych,
  • w tunelach, na mostach i nad przejściami podziemnymi.

Ze względu na sposób budowy wyróżnia się progi zwalniające: listwowe, płytowe i wyspowe.

W większości przypadków progi zwalniające stosowane są pojedynczo. Przepisy dopuszczają jednak montowanie ich w seriach. Za serię progów zwalniających uważa się co najmniej trzy progi znajdujące się od siebie w odległości nie mniejszej niż 20 i nie większej niż 150 m.

Od progów zwalniających należy odróżnić progi podrzutowe (U-17). Te spowalniacze drogowe stosuje się poza drogami publicznymi:

  • na drogach wewnątrz osiedli, na terenach zakładowych i parkingach – gdy konieczne jest ograniczenie prędkości do 5-8 km/h,
  • przy wjeździe na teren zakładu czy parking, gdy znajdują się tam np. bramy,
  • w obrębie parkingów i innych podobnych terenów.

Jak wyglądają progi podrzutowe? Z pewnością nie raz pokonywałeś taki próg – wyróżniają się one tym, że są wykonane z segmentów w dwóch kolorach: czarnym i żółtym, które umieszcza się naprzemiennie.

Jak postępować po uszkodzeniu auta na progu?

Wracając z pracy czy jadąc na długo wyczekiwany urlop, uszkodziłeś samochód na spowalniaczu drogowym? Masz trzy możliwości – możesz:

  • zwrócić się o odszkodowanie do zarządcy lub właściciela drogi,
  • zlikwidować szkodę w ramach ubezpieczenia AC,
  • uznać, że wina leży po Twojej stronie i zapłacić za naprawę auta z własnej kieszeni.

Choć uzyskanie odszkodowania od zarządcy lub właściciela drogi nie jest sprawą prostą, nie jest też niemożliwe. Jeżeli zdecydowałeś się dochodzić odszkodowania, upewnij się, że nie przyczyniłeś się do powstania uszkodzeń.

Kto jest zarządcą drogi?

Kluczowy jest rodzaj drogi. Zarządcą dróg krajowych jest Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad, dróg wojewódzkich – zarząd województwa, dróg powiatowych – zarząd powiatu, dróg gminnych – wójt, burmistrz lub prezydent miasta.

Kiedy możesz liczyć na odszkodowanie od zarządcy lub właściciela drogi?

Zanim zaczniesz przygotowywać wniosek o odszkodowanie, powinieneś wiedzieć, w jakich sytuacjach możesz dochodzić roszczenia od zarządcy lub właściciela drogi. Będzie Ci ono przysługiwać, jeżeli:

  • spowalniacz drogowy był m.in. w złym stanie technicznym, nie był oznakowany lub został umieszczony w miejscu, w którym nie powinno go być,
  • pokonałeś spowalniacz z zalecaną prędkością (5-8 km/h) i mimo to doszło do uszkodzenia samochodu.

Progi zwalniające powinien poprzedzać znak A-11a. Z kolei na progach podrzutowych umieszcza się znak poziomy P-25 (ewentualnie wykonuje się je ze wspomnianych już segmentów o barwach na przemian czarnej i żółtej).

Przykład:Pani Maria pojechała w odwiedziny do przyjaciółki. Mimo że kobieta wiele razy pokonywała tę trasę, to o montażu progu zwalniającego dowiedziała się dopiero po najechaniu na niego z dużą prędkością. W rezultacie uszkodzeniu uległ zderzak pojazdu. Pani Maria sprawdziła, czy przed progiem został ustawiony znak A-11a. Ponieważ go zabrakło, ubiega się ona o odszkodowanie.

Mogła przytrafić Ci się też inna sytuacja – mogłeś np. najechać na uszkodzony próg zwalniający. Pokonywanie takiego spowalniacza nawet z zalecaną prędkością może spowodować uszkodzenie samochodu.

Przykład:Pan Maciej wracał nocą do rodzinnego domu. Ponieważ doskonałe znał on trasę, wiedział, gdzie należy zwolnić. Mimo że pokonał próg zwalniający z prędkością 6 km/h, to nie udało się uniknąć uszkodzeń auta. Okazało się, że próg jest pęknięty – jedno z kół wpadło w szczelinę. W rezultacie doszło m.in. do uszkodzenia felgi. W związku z tym mężczyzna dochodzi odszkodowania od zarządcy drogi.

Jak dochodzić odszkodowania od zarządcy lub właściciela drogi?

Po zdarzeniu musisz zadbać o dowody. Jeżeli Ty, pasażerowie czy inni uczestnicy ruchu drogowego nie zostali ranni, to nie musisz wzywać policji. Warto to jednak zrobić – funkcjonariusz sporządzi notatkę, może też potwierdzić Twoje przypuszczenia, że spowalniacz drogowy nie został prawidłowo oznakowany.

Policyjna notatka to jednak nie wszystko. Zadbaj o dokumentację fotograficzną – wykonaj zdjęcia:

  • uszkodzeń samochodu – o ile są one widoczne,
  • spowalniacza drogowego – jeżeli jest on uszkodzony,
  • drogi – jeżeli nie znajduje się przy niej wymagane oznakowanie.

Jeżeli do zdarzenia doszło w dzień i są świadkowie, pamiętaj o tym, aby spisać ich dane – może zajść konieczność, aby potwierdzili oni Twoją wersję.

Proces dochodzenia odszkodowania od zarządcy lub właściciela drogi wymaga przygotowania wniosku o odszkodowanie. Określ w nim swoje żądanie finansowe – możesz powołać się na wycenę rzeczoznawcy, jeżeli taką posiadasz. Do wniosku dołącz też wykonane zdjęcia. Jeżeli na miejsce zdarzenia została wezwana policja, wspomnij o tym – zarządca czy właściciel drogi z pewnością będzie chciał zapoznać się z treścią sporządzonej przez funkcjonariuszy dokumentacji.

Odpowiedź na swój wniosek powinieneś otrzymać w ciągu 30 dni. Jeżeli zarządca drogi odmówi wypłaty odszkodowania, możesz zwrócić się do Rzecznika Finansowego, a później również do sądu.

Na swojej stronie internetowej Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad informuje, że kierowca, którego pojazd uległ uszkodzeniu (ze względu na stan drogi) na drodze krajowej zarządzanej przez GDDKiA, powinien skontaktować się z odpowiednim oddziałem GDDKiA lub zgłosić szkodę z ubezpieczenia OC zarządcy drogi.

Jak zlikwidować uszkodzenie auta na spowalniaczu z ubezpieczenia AC?

Uszkodziłeś samochód na spowalniaczu drogowym, ale wina ewidentnie leży po Twojej stronie (bo np. się zagapiłeś)? Jeżeli masz ubezpieczenie AC, to sprawa jest stosunkowo prosta – wystarczy, że zgłosisz ubezpieczycielowi zaistniałe zdarzenie.

Pamiętaj, że większość ubezpieczycieli wymaga zgłoszenia szkody w określonym terminie – szczegóły znajdziesz w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia (OWU). Przykładowo:

  • Uniqa daje ubezpieczonym 7 dni na zgłoszenie zdarzenia,
  • Benefia wymaga zgłoszenia szkody w ciągu 3 dni roboczych od daty jej stwierdzenia,
  • Warta dla wariantu AC Komfort wymaga poinformowania o szkodzie w ciągu 7 dni.

Może się okazać, że pomimo tego, iż posiadasz AC, ubezpieczyciel odmówi Ci wypłaty odszkodowania. Powody otrzymania decyzji odmownej mogą być różne – uzasadnieniem negatywnej odpowiedzi może być choćby franszyza integralna. Często w OWU domyślnie jest ona ustalana na 500 zł. Jeżeli wartość szkody będzie niższa, to odszkodowanie z AC nie będzie Ci przysługiwać. Ubezpieczyciel może też powołać się na okoliczność, że nie próbowałeś zminimalizować szkód – np. użytkowałeś uszkodzone auto, w rezultacie czego doszło do jeszcze większych zniszczeń.

– Likwidacja z ubezpieczenia AC szkody, do której doszło na progu zwalniającym, oznacza dla kierowcy utratę części wypracowanych zniżek. W praktyce równa się to wyższej składce w kolejnym roku. W takiej sytuacji rekomendujemy właścicielom pojazdów porównanie ofert ubezpieczycieli za pomocą kalkulatora OC/AC zamieszczonego na naszej stronie

– mówi Kamil Sztandera, specjalista ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w rankomat.plp>

Niefortunne uszkodzenie samochodu na spowalniaczu drogowym może spowodować, że nie będziesz mógł kontynuować jazdy. Holowanie może Ci przysługiwać nie tylko w ramach ubezpieczenia AC, ale również assistance.

Jak przejeżdżać przez progi zwalniające?

Dochodzenie odszkodowania od właściciela lub zarządcy drogi czy likwidacja szkody z ubezpieczenia AC oznacza sporo formalności. Mimo braku Twojej winy sprawa nie zawsze zostanie szybko zamknięta. Właśnie dlatego lepiej jest zapobiegać sytuacjom, w których będziesz musiał ubiegać się o odszkodowanie (np. od zarządcy drogi).

Pokonując próg zwalniający, powinieneś:

  • zwolnić odpowiednio wcześniej – jeśli zahamujesz tuż przed spowalniaczem drogowym, przednia część auta obniży się, przez co pokonanie progu będzie trudniejsze,
  • przyspieszyć dopiero po pokonaniu całego progu – w przeciwnym razie tył samochodu gwałtownie opadnie i może dojść do uszkodzeń,
  • pokonywać próg po skosie, zwłaszcza jeżeli korzystasz z auta z niskim zawieszeniem – polega to na przejechaniu progu najpierw jednym, a następnie drugim kołem tej samej osi.

Pamiętaj, aby nigdy nie próbować omijać progu, wjeżdżając na krawężnik czy na chodnik. W ten sposób możesz narazić się na jeszcze większe uszkodzenia.

Co warto wiedzieć

  • Na drogach lokalnych, dojazdowych i wyjątkowo zbiorczych stosuje się progi zwalniające. Progi podrzutowe są montowane poza drogami publicznymi, np. na drogach wewnątrz osiedli czy parkingach.
  • Źle oznakowany czy uszkodzony spowalniacz drogowy jest podstawą do dochodzenia odszkodowania za szkody od zarządcy lub właściciela drogi.
  • Dochodzenie odszkodowania m.in. od zarządcy drogi wiąże się z koniecznością zgromadzenia dokumentacji fotograficznej i przygotowania wniosku. Jeżeli zarządca nie poczuwa się do winy, pozostaje droga sądowa.
  • Szkodę spowodowaną najechaniem z dużą prędkością na spowalniacz drogowy można zlikwidować z ubezpieczenia AC. To jednak oznacza utratę części zniżek.

FAQ – najczęściej zadawane pytania

  1. Jakie wymiary mają progi zwalniające, a jakie progi podrzutowe?

    Obowiązujące przepisy nie regulują tej kwestii w sposób precyzyjny, wskazując jedynie przykładowe wymiary spowalniacza drogowego. Dla przykładu, próg podrzutowy może mieć wymiary 300 na 60 mm. W rezultacie zarządcy i właściciele dróg mają w tej kwestii dużą swobodę.
  2. Jak ustalić dane zarządcy lub właściciela drogi?

    Nie jest to specjalnie trudne. Jeżeli nie masz pewności, kto zarządza daną drogą, to powinieneś zwrócić się do urzędu gminy lub dzielnicy. Tam otrzymasz informację, do kogo powinieneś skierować wniosek o wypłatę odszkodowania za uszkodzenie spowodowane przez próg zwalniający lub podrzutowy.
  3. Czy każde AC zapewnia likwidację szkody, do której doszło na spowalniaczu drogowym?

    Nie. Ubezpieczenia AC można podzielić, uwzględniając różne kryteria, np. zakres ochrony. W ten sposób wyróżnia się standardową wersję AC i tzw. AC mini. Uszkodzenia auta spowodowane najechaniem na próg z dużą prędkością zlikwidujesz jedynie w ramach pierwszego rodzaju AC. Polisa mini AC chroni od najpoważniejszych szkód – otrzymasz pieniądze tylko po stwierdzeniu szkody całkowitej.
  4. Na co zwrócić uwagę przed pokonaniem spowalniacza drogowego?

    Jeżeli nie chcesz uszkodzić auta, dostosuj prędkość do wysokości progu i obciążenia pojazdu. Pokonując próg zwalniający z pełnym bagażnikiem, musisz liczyć się z tym, że zawieszenie pojazdu ugnie się bardziej niż zwykle. Z im niższą prędkością przejedziesz próg, tym mniejsza jest szansa, że dojdzie do uszkodzenia auta.