Czym jest i jak działa RWD – napęd na tylne koła?

Jesteś w trakcie poszukiwań nowego lub używanego samochodu? Najpewniej wybrane auto będzie wyposażone w napęd na przednie koła – to aktualnie najpopularniejszy rodzaj napędu. Najpopularniejszy nie oznacza jednak, że jedyny – możliwe, że trafi Ci się auto z napędem na tylne koła, czyli RWD. Warto wiedzieć, jakie trudności można napotkać, prowadząc taki samochód.

Na czym polega napęd Rear Wheel Drive?

RWD jest jednym z trzech najpopularniejszych – obok FWD i AWD – systemów przeniesienia napędu w samochodach. Rear Wheel Drive to napęd na tylną oś (koła tylne). Cechą charakterystyczną tego rozwiązania jest to, że koła przednie pojazdu odpowiadają jedynie za skręcanie – moment obrotowy jest przenoszony z silnika na koła tylne. Ma to zarówno pewne zalety, jak i wady. Więcej o nich przeczytasz w dalszej części artykułu.

Samochody z tylnym napędem wyróżniają się charakterystyczną budową. Aby możliwe było napędzanie kół tylnych, konieczne jest uwzględnienie w konstrukcji pojazdu dodatkowych elementów – zwłaszcza gdy silnik auta jest zlokalizowany w jego przedniej części.

RWD – napęd w dziejach historii motoryzacji

1. Przez pierwsze dekady motoryzacji niemal wszystkie samochody dostępne w sprzedaży były wyposażone w napęd tylny.
2. Pierwszym samochodem z tylnym napędem, który posiadał silnik z przodu pojazdu, był model z 1895 r. oferowany przez francuską firmę Panhard.
3. Do końca lat 80. ubiegłego wieku napęd na tylne koła był dominującym rozwiązaniem stosowanym przez producentów samochodów osobowych.
4. Mniejsze rozmiary współczesnych samochodów oraz zastosowanie w nich silników o mniejszej pojemności sprawia, że obecnie najpopularniejszy jest napęd FWD (na przednie koła).

Napęd RWD – w której części pojazdu znajduje się silnik?

Gdyby zapytać mniej doświadczonego kierowcę, gdzie należy szukać silnika w samochodzie, najpewniej wskazałby przestrzeń pod maską. W przypadku napędu tylnego nie jest to tak oczywiste. Producenci samochodów przez lata rozwijali różne pomysły, które miały zniwelować różne problemy techniczne – w tym zwłaszcza te dotyczące konieczności przeniesienia momentu obrotowego na oś tylną. W konsekwencji powstały alternatywne miejsca lokowania jednostki napędowej.

Aktualnie trzy najpopularniejsze rozwiązania to:

• Silnik z przodu. W tym wariancie układu napędowego RWD silnik znajduje się pod maską. Taka konstrukcja sprawia, że moment obrotowy jest przekazywany na tylne koła za pomocą wału napędowego.
• Silnik z tyłu. W niektórych modelach samochodów silnik zostaje umieszczony w tylnej części pojazdu. Rezultatem jest brak biegnącego przez całe auto elementu (wału) odpowiedzialnego za przekazanie momentu obrotowego.
• Silnik umieszczony centralnie. Jednostkę napędową umieszcza się przed lub nad tylną osią albo pomiędzy przednią a tylną osią. To skutkuje lepszym rozkładem masy samochodu.

Budowa napędu RWD – w aucie z silnikiem z przodu

W najpopularniejszej konfiguracji samochodu z napędem RWD (gdy silnik znajduje się z przodu) do podzespołów odpowiadających za przeniesienie momentu obrotowego na tylne koła należą wał napędowy i tylny most napędowy. Ten pierwszy element ma najczęściej postać stalowej rury, z którą za pomocą przegubów połączone są skrzynia biegów i tylny most. Wał napędowy biegnie pod samochodem przez większość jego długości – konsekwencją tego rozwiązania jest m.in. potrzeba zastosowania tunelu, który ogranicza ilość miejsca we wnętrzu auta.

Tylny most napędowy to z kolei element pojazdu, który poprzez mechanizm różnicowy i półosie przekazuje moment obrotowy z wału napędowego na tylne, napędzane koła. Most może pełnić  jednocześnie dwie funkcje – napędową i nośną. Oznacza to, że nie tylko przenosi on napęd, ale jest też częścią zawieszenia pojazdu, która przejmuje na siebie część jego wagi.

Lepsze hamowanie i pokonywanie zakrętów – jakie zalety ma napęd RWD?

Chociaż samochody z napędem na tylne koła nie są tak popularne, jak auta FWD, to nadal mają one wielu zwolenników. Istnieją również zastosowania, w których tylnonapędowe pojazdy są niezastąpione. O czym mowa? O szybkiej, sportowej jeździe. Pojazdy RWD mają lepsze właściwości jezdne – przednie koła odpowiadają jedynie za skręcanie, dzięki czemu mogą mieć większy kąt skrętu. Takie auta są po prostu bardziej zwrotne. Oprócz tego, samochody tylnonapędowe:

• Mają korzystniejsze rozłożenie masy. Wpływa to nie tylko na zachowanie pojazdu w zakrętach, ale też np. przyspieszenie.
• Są łatwiejsze w naprawie. Wyróżniają się mniejszą ilością skomplikowanych elementów zawieszenia i łatwiejszym dostępem do podzespołów w porównaniu do aut FWD.
• Dają więcej przyjemności z jazdy. Charakterystyka pojazdów RWD jest ceniona przez entuzjastów motoryzacji.
• Mają lepsze osiągi. Auta z silnikami o dużej mocy niemal zawsze posiadają napęd na tylne koła, m.in. ze względu na ograniczenia napędu FWD.

Trudność w prowadzeniu i „bączki” – jakie wady ma napęd RWD?

Chociaż auta tylnonapędowe dają więcej przyjemności i satysfakcji z jazdy, to wymagają też większych umiejętności od kierowcy. Dlaczego? Samochody RWD mają tendencję do nadsterowności i utraty przyczepności przez tylne koła. Nadsterowność to zjawisko polegające na tym, że podczas pokonywania zakrętu przód pojazdu zjeżdża do jego wnętrza, a tył na jego zewnątrz – w skrajnych przypadkach prowadzi to do poślizgu, obrotu pojazdu wokół własnej osi oraz wypadnięcia z drogi. 

Z drugiej strony taka charakterystyka aut RWD może zostać wykorzystana przez doświadczonego kierowcę do uzyskania kontrolowanego poślizgu. Wspomnieć wystarczy o drifcie – zdobywającej coraz większą popularność dyscyplinie motosportu. Kierowcy wykorzystujący tę technikę pokonują zakręty w poślizgu (zachowując kontrolę nad pojazdem) lub kręcą efektowne „bączki” – obracają tył pojazdu wokół osi wyznaczanej przez jego przednie koła.

Jakie są inne wady napędu na tylne koła? Samochody RWD:

• Mają we wnętrzu mniej miejsca dla pasażerów i na bagaż. Ze względu na wzdłużne położenie silnika i zastosowanie wału napędowego kabina i bagażnik są mniej przestronne.
• Są droższe. Dostępne obecnie na rynku auta RWD to w przeważającej większości pojazdy sportowe i luksusowe zaliczające się do wyższych segmentów.
• Mają gorsze właściwości jezdne na mokrej lub śliskiej nawierzchni. Jazda takim samochodem zimą oznacza wyższe ryzyko poślizgu.
• Zużywają więcej paliwa w porównaniu do aut z napędem FWD. Jest to konsekwencją nie tylko większej pojemności silnika, ale też większej masy.

Nie tylko RWD – jak działają napędy FWD i AWD?

Ponieważ RWD jest najstarszym systemem napędowym, to firmy motoryzacyjne miały dużo czasu, by opracować alternatywne rozwiązania, które mogłyby wyeliminować problemy charakterystyczne dla RWD. Tak powstał napęd FWD (Front Wheel Drive) i AWD (All Wheel Drive). Te trzy napędy (FWD, RWD i AWD) są dziś spotykane w pojazdach z różną częstotliwością.

RWD i FWD – na tylną oś i na przednie koła

FWD to przedni napęd, czyli napęd na przednią oś. Biorąc pod uwagę to, w ilu samochodach jest montowany napęd FWD, śmiało można powiedzieć, że wyparł on pierwotne rozwiązanie. Jednak to nie wszystkie różnice między napędami RWD i FWD. To drugie rozwiązanie oznacza, że przednie koła spełniają podwójną funkcję – inaczej niż w samochodach RWD.

Różnicę między napędami RWD i FWD widać również, gdy mowa o stabilności. Auta z napędem FWD uchodzą za bezpieczne, gdyż napędzane przednie koła są dobrze dociążone. Konstrukcja pojazdu jest też mniej podatna na boczne podmuchy wiatru. Jednocześnie w kontekście FWD mówi się o zjawisku podsterowności, a w przypadku RWD nadsterowności.

Jeżeli w samochodzie z napędem na tylną oś silnik znajduje się w przedniej części pojazdu, to różnicę można zauważyć w budowie. Samochody wyposażone w napęd RWD mają odmienną konstrukcję, a elementu układu przeniesienia napędu zajmują więcej miejsca – kabina pasażerska jest mniejsza, a podłoga nie jest płaska, jak ma to miejsce w autach z napędem FWD.

Porównanie napędu na jedną oś

RWD i AWD – główne różnice

Napęd RWD często jest porównywany z napędem na cztery koła, czyli AWD (4WD). All Wheel Drive, gdyż taka nazwa kryje się pod tym skrótem, oznacza tyle, że wszystkie cztery koła to koła napędowe. Inaczej mówiąc, w tym przypadku porównanie dotyczy napędu na jedną oś z napędem na dwie osie pojazdu.

W rozwiązanie w postaci napędu RWD wyposaża się m.in. sportowe samochody użytkowe (SUV). AWD początkowo był napędem charakterystycznym dla aut terenowych, a z czasem zyskał na popularności – zaczęto go stosować w SUV-ach, autach rodzinnych i sportowych. Powód? Bezpieczeństwo i komfort, jaki to rozwiązanie daje użytkownikom.

AWD lepiej radzi sobie na śliskiej nawierzchni (wszystkie cztery koła mają lepszą przyczepność), w takich warunkach zapewnia też lepszą kontrolę podczas przyspieszania. Jak jest w przypadku napędu RWD? Lepsze osiągi są odnotowywane podczas jazdy w optymalnych (suchych) warunkach. Nie pozostaje to bez wpływu na doświadczenia kierowcy.

RWD i AWD (4WD) – porównanie

Czy samochody z napędem na tylne koła są popularne?

Auta wyposażone w napęd RWD są zdecydowanie rzadziej spotykane na drogach niż auta z napędem FWD. Dlaczego? To głównie pojazdy z wyższej półki – są one droższe (występuje zatem bariera finansowa) i jednocześnie mniej funkcjonalne. Naturalnie napęd RWD można też spotkać w starszych pojazdach oraz autach ciężarowych.

Przykładowe modele aut dostępne z napędem RWD:

• Mazda MX-4
• Fiat 125p i 126p
• Opel Omega
• Chevrolet Camaro
• Volkswagen Transporter
• Chevrolet Corvair
• Smart Roadster
• Lamborghini Miura
• Porsche 911

Jak sprawdzić, czy samochód ma napęd RWD?

Chcesz sprawdzić, jaki rodzaj napędu zastosował producent w pojeździe, który planujesz kupić? Nic prostszego – sposobów jest kilka. Poznaj dwa najpopularniejsze – sprawdzenie położenia silnika i zajrzenie pod samochód. Jeżeli chcesz sprawdzić auto, którego jeszcze nie masz, możesz też otworzyć jego instrukcję obsługi lub sprawdzić materiały zamieszczone przez producenta na firmowej stronie internetowej.

RWD a położenie silnika

Najprostszym sposobem na sprawdzenie, jaki napęd został wykorzystany w samochodzie, jest zajrzenie pod jego maskę. Jeżeli silnik pojazdu jest umiejscowiony z przodu pojazdu, ale wzdłużnie (prostopadle do przedniej osi), to w większości przypadków będzie to równoznaczne z napędem RWD (ewentualnie AWD). Kolejną oznaką wskazującą na to, że auto jest tylnonapędowe, jest silnik znajdujący się z tyłu pojazdu lub umiejscowiony przed jego tylną osią (centralnie).

Napęd RWD a konstrukcja podwozia

Inną metodą na upewnienie się co do rodzaju napędu są oględziny tego, co znajduje się pod samochodem. Jeżeli podczas inspekcji zauważysz wał napędowy ciągnący się przez długość auta lub tylny most, to śmiało możesz założyć, że napęd przekazywany jest na tylne koła. Pamiętaj jednocześnie, że silnik pojazdu RWD może znajdować się również z tyłu – wówczas obecność wału napędowego będzie oznaczać napęd na cztery koła.

Jakie są koszty ubezpieczenia auta z napędem RWD?

Napęd RWD jest stosowany w nowoczesnych samochodach klasy premium oraz autach sportowych, czyli przeznaczonych do dynamicznej jazdy. W takich pojazdach moc silnika nie należy do najniższych, a intensywna eksploatacja skrzyni biegów to standard. Czy zatem ubezpieczenie samochodu z tylnym napędem jest droższe niż polisa OC dla auta z przednim napędem? Specjaliści, którzy zajmują się ubezpieczeniami komunikacyjnymi, nie mają wątpliwości – to zależy od tego, kim jest kierowca.

Wypowiedź eksperta

Zalety napędu RWD wskazywane przez kierowców mogą być rozpatrywane w kategoriach ryzyk przez ubezpieczycieli. Jednak auto i sposób jego konstrukcji to nie wszystko – matematyczne modele wykorzystywane przez firmy ubezpieczeniowe do oceny ryzyka wymagają podania danych użytkownika. Jeżeli za kierownicą auta z silnikiem o dużej pojemności, które idealnie nadaje się do driftowania, zasiada młody i niedoświadczony kierowca, składka OC będzie wysoka.

Stefania Stuglik, Specjalista ds. ubezpieczeń komunikacyjnych

Chcesz sprawdzić, ile zapłacisz za ubezpieczenie OC auta z napędem na oś przednią, oś tylną lub obie osie? Skorzystaj z naszego kalkulatora OC. Wstępną wycenę składki możesz poznać jeszcze przed sfinalizowaniem transakcji zakupu samochodu.