Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych - Czym jest i jak działa?

Informacje o Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (PBUK) najczęściej pojawiają się w kontekście Zielonej Karty. Tymczasem ta instytucja ma znacznie więcej zadań niż tylko wystawianie certyfikatów ubezpieczeniowych. 

Wybierasz się samochodem w zagraniczną trasę? Miałeś wypadek komunikacyjny za granicą? To tylko dwie z wielu sytuacji, gdy będziesz musiał skontaktować się z przedstawicielami Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. 

Czym jest Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych?

Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych zrzesza firmy ubezpieczeniowe mające w swojej ofercie obowiązkowe ubezpieczenie OC. Przynależność tych firm do PBUK jest obowiązkowa – firmy ubezpieczeniowe sprzedające OC stają się członkami Biura w momencie:

• uzyskania zezwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej – w przypadku firm prowadzących działalność ubezpieczeniową na terenie Polski,
• uzyskania zezwolenia właściwego organu od państwa, w którym mają siedzibę – w przypadku firm ubezpieczeniowych z państw członkowskich UE.

Pełna lista firm ubezpieczeniowych należących do Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych jest dostępna na stronie internetowej tej organizacji (https://www.pbuk.pl/o-nas/czlonkowie-biura).

Mimo że PBUK zostało powołane ustawą o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, to jest organizacją niezależną od państwa.

Jaką rolę pełni PBUK w Systemie Zielonej Karty?

Oprócz tego PBUK jest Biurem Narodowym, które reprezentuje Polskę w Systemie Zielonej Karty. Jest to dokument, który kierowcy przed wyjazdem do 9 krajów powinni wyrobić, aby nie musieć kupować ubezpieczenia granicznego. Stanowi on potwierdzenie, że posiadają ważną polisę OC. Zielona Karta obowiązuje obecnie w Albanii, Azerbejdżanie, Iranie, Maroko, Mołdawii, Macedonii, Tunezji, Turcji i Ukrainie. 

PBUK podpisuje umowy z Biurami Narodowymi z krajów, które również należą do systemu Zielonej Karty. Dzięki niemu kierowcy poszkodowani w wypadkach za granicą mogą otrzymać odszkodowanie, gdy sprawca porusza się autem zarejestrowanym w innym państwie. Kolejnym udogodnieniem dla podróżujących samochodem i posiadających Zieloną Kartę, jest brak konieczności kupowania polis OC przy każdym przekraczaniu granicy.

Jakie zadania ma Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych?

Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych realizuje cały szereg zadań, a precyzuje je art. 122 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych. Biuro zajmuje się m.in.:

• wystawianiem dokumentów ubezpieczeniowych ważnych w innych państwach,
• zawieraniem z zagranicznymi biurami narodowymi umów o wzajemnym uznawaniu dokumentów ubezpieczeniowych oraz o zaspokajaniu roszczeń, które wynikają z międzynarodowego ruchu pojazdów mechanicznych,
• organizowaniem likwidacji niektórych szkód lub samodzielnym likwidowaniem szkód spowodowanych na terenie Polski przez kierowców posiadających Zieloną Kartę i kierowców poruszających się autami zarejestrowanymi przez kraje należące do Porozumienia Wielostronnego,
• określaniem zasad i trybu dystrybucji dokumentów ubezpieczeń granicznych, w tym ustalaniem wzorów tych dokumentów i ich ewidencjonowaniem.

Organizację likwidacji szkód Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych może powierzać swoim członkom – firmom ubezpieczeniowym.

Jaką rolę pełni Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych?

Aktualnie można wskazać trzy specjalizacje PBUK. Na podstawie ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych Biuro pełni rolę: organu odszkodowawczego, ośrodka informacji i centrum redystrybucji informacji o wypadkach z ofiarami w ludziach.

1. Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych jako organ odszkodowawczy

Biuro jako organ odszkodowawczy rozpatruje roszczenia, które powstały na terenie Polski w związku z ruchem pojazdów mechanicznych zarejestrowanych w państwach:

• których biura narodowe są sygnatariuszami Porozumienia Wielostronnego,
• których biura narodowe podpisały z PBUK umowy o wzajemnym uznawaniu dokumentów ubezpieczeniowych i zaspokajaniu roszczeń – warunkiem jest jednak istnienie ważnej Zielonej Karty wystawionej przez zagraniczne biuro narodowe.

Korespondentów zagranicznych ubezpieczycieli na terenie Polski można ustalić, korzystając z wyszukiwarki zamieszczonej na stronie internetowej PBUK (https://www.pbuk.pl/lista-korespondentow).

Ile czasu na wypłatę odszkodowania ma PBUK? Biuro jest związane terminami określonymi w ustawie o ubezpieczeniach obowiązkowych – jest to odpowiednio 30 dni od dnia ustalenia:

• państwa, w którym pojazd sprawcy jest zarejestrowany,
• ważności Zielonej Karty sprawcy szkody wystawionej przez zagraniczne biuro narodowe.

Może się zdarzyć, że Biuro nie zdoła ustalić np. państwa, w którym pojazd sprawcy zdarzenia drogowego został zarejestrowany. Jeżeli PBUK nie dokona żadnych ustaleń w ciągu 90 dni, to wówczas do wypłaty świadczenia zobowiązany jest Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny (UFG).

2. Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych jako ośrodek informacji

Dla poszkodowanych PBUK spełnia rolę ośrodka informacji. Oznacza to, że Biuro gromadzi informacje o umowach obowiązkowego ubezpieczenia OC oraz informacje o reprezentantach do spraw roszczeń ustanowionych przez zakłady ubezpieczeń.

Kierowca poruszający się za granicą pojazdem zarejestrowanym w Polsce, który został poszkodowany w wyniku kolizji czy wypadku, nie musi samodzielnie ustalać ubezpieczyciela sprawcy. Taką informację może pozyskać właśnie z PBUK.

3. Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych jako centrum redystrybucji informacji o wypadkach z ofiarami w ludziach

Policja przekazuje do PBUK informacje o wypadkach, jeżeli doszło do nich na terytorium Polski. Pracownicy Biura otrzymują bardzo szczegółowe informacje – przekazywane przez Policję dane obejmują:

• datę i godzinę wypadku, miejscowość i nazwę ulicy lub numer drogi,
• marki i numery rejestracyjne pojazdów,
• imiona i nazwiska oraz numery PESEL osób kierujących pojazdami i innych uczestników zdarzenia,
• nazwę firmy ubezpieczeniowej i numer dokumentu potwierdzającego zawarcie umowy ubezpieczenia OC,
• wskazanie przyczyny wypadku.

Biuro przekazuje informacje o wypadku firmie ubezpieczeniowej, z którą właściciel pojazdu uczestniczącego w zdarzeniu zawarł umowę ubezpieczenia OC.

Kiedy Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych pomaga kierowcom?

Otwarte granice przyczyniają się do tego, że kierowcy z Polski chętnie podróżują po całej Europie. Co w sytuacji, gdy do wypadku doszło za granicą, a za jego spowodowanie odpowiada sprawca, którego pojazd został zarejestrowany na terenie Unii Europejskiej? Wówczas PBUK również może okazać się pomocny.

Wyżej opisany mechanizm ma też zastosowanie w innych sytuacjach – gdy nie udało się zidentyfikować ubezpieczyciela właściwego do likwidacji szkody i gdy nie udało się odnaleźć samochodu sprawcy.

Co zrobić w razie wypadku lub kolizji w Polsce?

Jeśli dojdzie do kolizji z pojazdem zarejestrowanym za granicą w Polsce, powinniśmy spisać numer rejestracyjny oraz markę i model samochodu sprawcy. Ponadto warto wykonać zdjęcie Zielonej Karty oraz zanotować nazwę towarzystwa ubezpieczeniowego, w którym cudzoziemiec ma ubezpieczony samochód. 

Jeśli znamy nazwę ubezpieczyciela sprawcy, możemy w wyszukiwarce na stronie PBUK (https://www.pbuk.pl/lista-korespondentow) sprawdzić, czy ta firma ma przedstawiciela w Polsce. Jeżeli tak, należy zgłosić szkodę. 

Uwaga! Jeśli w zdarzeniu ucierpią jego uczestnicy / uczestnik (dojdzie do uszczerbku na ich zdrowiu), na miejsce zdarzenia należy wezwać policję.

Jeśli ubezpieczyciel sprawcy nie ma przedstawiciela w Polsce, możemy skontaktować się z PZU S.A. lub TUiR Warta S.A.  To reprezentanci PBUK, w którego imieniu powiadomią Biuro Narodowe z innego kraju o szkodzie, a następnie zajmą się jej likwidacją

Natalia Tokarczyk-Jarocka, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w rankomat.pl.

Co zrobić w razie wypadku lub kolizji za granicą?

PBUK może również nam pomóc, jeśli do wypadku lub kolizji drogowej dojdzie za granicą. W takim przypadku należy spisać numer rejestracyjny oraz markę i model pojazdu sprawcy. Podobnie, jak nazwę towarzystwa ubezpieczeniowego.

Jeśli zapomnimy zapisać nazwę ubezpieczyciela sprawcy, możemy wejść na stronę PBUK i wypełnić formularz pod adresem: https://www.pbuk.pl/zapytanie-o-ubezpieczyciela-sprawcy-szkody.

Można w nim złożyć zapytanie o nazwę towarzystwa kierowcy, który spowodował wypadek lub kolizję. W tym celu musimy podać numer rejestracyjny, markę i kraj rejestracji pojazdu, a także datę i kraj zdarzenia. 
Jeżeli nie uda się ustalić nazwy firmy ubezpieczeniowej sprawcy, szkodę można zgłosić do PBUK lub do funduszu gwarancyjnego w państwie, w którym doszło do wypadku bądź kolizji.

Jak skontaktować się z Polskim Biurem Ubezpieczycieli Komunikacyjnych?

Poszkodowani w wypadkach komunikacyjnych kierowcy nie zawsze wiedzą, jak należy postępować po zdarzeniu i jak kontaktować się z PBUK. Jest to możliwe na kilka sposobów:

• telefonicznie pod numerem +48 (22) 551 51 00,
• pocztą e-mail – wiadomość należy wysłać na adres pbuk@pbuk.pl,
• korespondencyjnie – korespondencję należy kierować na adres ul. Świętokrzyska 14, 00-050 Warszawa.

Więcej informacji o PBUK, jego historii i działaniu można znaleźć na firmowej stronie internetowej biura.