Transakcja kupna-sprzedaży samochodu każdemu kojarzy się z koniecznością zapłaty podatku. Chodzi o tzw. podatek od czynności cywilnoprawnych, który należy uiścić w urzędzie skarbowym. Czy jego wysokość ma związek z ceną sprzedaży pojazdu i kto dokładnie musi zapłacić podatek? Wszystkiego dowiesz się poniżej!

Podatek od sprzedaży samochodu płaci zwykle kupujący. Zdarza się jednak, że podlega opodatkowaniu również ten, kto zdecydował o zbyciu pojazdu, czyli jego dotychczasowy właściciel. Przy kupnie-sprzedaży samochodu kwestii podatkowych nie da się raczej uniknąć - dokładnie reguluje tę kwestię Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jeśli szykujesz się do sprzedaży auta lub zamierzasz je kupić, dokładnie sprawdź, do czego będziesz zobowiązany w urzędzie skarbowym.

Podatek od sprzedaży samochodu - jakie zasady rozliczenia obowiązują?

Co do zasady zbywca pojazdu powinien zapłacić w urzędzie skarbowym podatek od sprzedaży samochodu. Obowiązek rozliczenia nie dotyczy jednak osób, które zdecydowały się na transakcję po upływie 6 miesięcy od zakupu auta. 

Co ważne, wspomniane 6 miesięcy liczy się dokładnie od daty przeprowadzenia transakcji, dlatego warto skrupulatnie odnieść się do tej, która została wpisana w umowie kupna-sprzedaży.

Kiedy zbywca musi zapłacić podatek od sprzedaży samochodu?

Podatek od sprzedaży samochodu można analizować z dwóch perspektyw - podatku VAT oraz PIT. Pierwszy z nich należy uregulować w przypadku zbycia pojazdu przez przedsiębiorcę prowadzącego działalność gospodarczą. Z kolei podatek dochodowy może dotyczyć zarówno jego, jak i osoby prywatnej sprzedającej samochód. Skupimy się przede wszystkim na tym ostatnim przypadku.

Powiedzieliśmy już, że zgodnie z prawem osoba prywatna nie musi płacić podatku od sprzedaży samochodu, jeśli zbywa go przynajmniej po pół roku od nabycia. Urząd skarbowy uznaje wówczas, że podatnik nie poniósł z tego powodu przychodu. Co więcej, taka osoba nie musi wówczas nic wykazywać w swojej deklaracji podatkowej z zeznaniu rocznym.

Jeśli natomiast między zakupem a sprzedażą auta nie minęło więcej niż 6 miesięcy, takie informacje muszą znaleźć się w deklaracji PIT-36. Nie trzeba płacić od razu, ale rozliczyć podatek pod koniec roku.

Porównaj ceny OC i AC

Jak rozliczyć podatek od sprzedaży samochodu?

Jeśli już wiesz, że powinieneś uiścić podatek od sprzedaży samochodu, przed Tobą kilka formalności. Zastanawiasz się, na jakie koszty się przygotować? Ostateczna wysokość podatku dochodowego zależy, jak sama nazwa wskazuje, od Twojego dochodu, a konkretnie progu podatkowego, w którym się znajdujesz ze swoimi zarobkami. Jak to wygląda w praktyce?

Podatek od sprzedaży samochodu wynosi:

  • 12% zysku na sprzedaży pojazdu, jeśli zarabiasz rocznie mniej niż 120 000 zł,
  • 32% zysku na sprzedaży pojazdu, jeśli zarabiasz rocznie więcej niż 120 000 zł.

Przykład

Paweł zamierza sprzedać swojego Opla Astrę za 50 000 zł, którego kupił za 40 000 zł. W ciągu ostatniego roku zarobił łącznie 95 000 zł. Na sprzedaży Opla zyskał 10 000 zł. Gdy dokona transakcji, będzie musiał zatem zapłacić podatek dochodowy wysokości 1 200 zł (0,12*10 000 zł) .

Jeśli zamierzasz rozliczyć podatek od sprzedaży samochodu, powinieneś sięgnąć po wspomniany formularz PIT-36. W polu "Dochody i straty" w rubryce "Inne źródła" należy wpisać odpowiednią kwotę, czyli różnicę między sumą, za jaką nabyłeś i sprzedałeś samochód. Do tego powinieneś dodać ewentualne nakłady finansowe, jakie poniosłeś w trakcie użytkowania pojazdu. Właśnie od tej sumy należy wyliczyć podatek od sprzedaży samochodu.

Jak rozliczyć podatek od sprzedaży samochodu firmowego?

Jeśli prowadzisz działalnością gospodarczą, samochód wykorzystywany w celach firmowych nie wchodzi w skład Twojego prywatnego majątku, ale oficjalnie jest własnością firmy. W związku z tym powinieneś odprowadzić podatek od jego sprzedaży.

Co ważne, możesz w takim przypadku obniżyć koszt podatku:

  • odliczając koszty amortyzacji, czyli stopniowe ujęcie ceny nabycia, czy wytworzenia, ustalonej w inny sposób wartości początkowej w kosztach firmowych,
  • wpisując w koszty uzyskania przychodu te, które poniosłeś z związku z tankowaniem czy eksploatacją pojazdu.

Nie da się raczej uniknąć zapłaty podatku przy sprzedaży auta w ramach działalności z jednym wyjątkiem - jeśli przekazujesz pojazd z majątku firmowego na cele prywatne (za pomocą stosownego oświadczenia). Warunkiem jest jednak upływ co najmniej 6 lat od daty zakupu pojazdu do firmy.

Innym podatkiem, jaki obowiązuje sprzedającego w tym przypadku, jest wspomniany już VAT w wysokości 23%. Zwolnienie z opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji sprzedaży pojazdu firmowego przysługuje jedynie wówczas, gdy spełnia się łącznie dwa poniższe warunki:

  • przy nabyciu pojazdu przedsiębiorca nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego,
  • samochód używany był w działalności wyłącznie do czynności zwolnionych z podatku od towarów i usług.

Podatek od sprzedaży samochodu a wykazanie straty

Dość często zdarza się, że sprzedajemy samochód za cenę niższą, niż go nabyliśmy. Wynika to zarówno z wieku pojazdu, jak i jego wieloletniej eksploatacji. Czy w takiej sytuacji także trzeba uregulować podatek od sprzedaży samochodu?

Co prawda zbywca ma obowiązek złożenia w urzędzie skarbowym stosownej deklaracji podatkowej, jednak instytucja ta nie będzie wymagała zapłaty.

Uwaga!

Nawet jeżeli podstawą opodatkowania jest w tym przypadku 0 zł, sprzedający musi wykazać sprzedaż samochodu w swoim zeznaniu rocznym.

Co grozi za uchylenie się od zapłacenia podatku?

Każdy, kto uzyskał jakiekolwiek dochody w mijającym roku rozliczeniowym ma bezwzględny obowiązek złożenie w urzędzie skarbowym zeznania podatkowego. Jeśli zataisz któryś z dochodów, np. nie uwzględnisz w dokumencie sprzedaży samochodu, urząd może przeprowadzić specjalną kontrolę. Jeśli w jej trakcie wyjdzie na jaw, że zataiłeś ważne informacje, musisz liczyć się z konsekwencjami, o których mowa w Kodeksie Karnym Skarbowym.

Co mówi prawo?

Zgodnie z art. 54 §1 i 2 Kodeksu karnego skarbowego, za uchylenie się od obowiązku zapłaty podatku, grozi kara grzywny do 720 stawek dziennych, a nawet kara ograniczenia lub pozbawienia wolności.

Inne obowiązki zbywcy po sprzedaży samochodu

Sprzedaż pojazdu to jednak nie tylko konieczność dopełnienia formalności związanych z podatkiem. Powinieneś również zgłosić sprzedaż samochodu w wydziale komunikacji odpowiednim dla Twojego miejsca zamieszkania, np. w urzędzie miasta, dzielnicy czy w starostwie powiatowym.

Inną ważną kwestią jest obowiązkowe ubezpieczenie OC sprzedawanego samochodu. Obowiązkowo powinieneś przekazać polisę nabywcy, który zdecyduje, czy chce ją kontynuować, czy zrezygnować i podpisać nową, w wybranym towarzystwie ubezpieczeniowym.

Zgłoszenie sprzedaży samochodu w urzędzie

Sprzedaż samochodu powinieneś zgłosić w ciągu 30 dni od zawarcia umowy kupna-sprzedaży. Odbywa się to tak samo, jak u kupującego. Konieczna jest zatem wizyta w Twoim wydziale komunikacji. Jeśli nie możesz osobiście stawić się w urzędzie, możesz wyznaczyć w tym celu pełnomocnika (opłata za pełnomocnictwo to 17 zł) albo dokonać zgłoszenia w formie elektronicznej za pomocą Profilu Zaufanego.

Chcesz wiedzieć, co zrobić krok po kroku? Więcej dowiesz się tutaj:Zgłoszenie sprzedaży samochodu - gdzie i jak to zrobić? | Rankomat.pl

Obowiązek zgłoszenia sprzedaży samochodu wynika z art. 78 ust. 2 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Za brak powiadomienia o tym fakcie w stosownym czasie (30 dni) grozi kara w wysokości od 200 do 1000 zł. Dokładnie mówi o tym art. 140mb pkt.2 Ustawy Prawo o ruchu drogowym.

Co mówi prawo?

Będąc właścicielem pojazdu zarejestrowanego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wbrew przepisowi art. 78 pojazdu ust. 2 pkt 1 nie zawiadamia starosty o nabyciu lub zbyciu pojazdu – podlega karze pieniężnej w wysokości od 200 do 1000 zł.

Z takimi konsekwencjami powinieneś się liczyć nawet wtedy, gdy spóźnisz się ze zgłoszeniem choćby jeden dzień.

Porównaj ceny OC i AC

Przekazanie nabywcy polisy ubezpieczenia samochodu

Poza wydziałem komunikacji sprzedaży samochodu powinieneś zgłosić także do ubezpieczyciela, u którego zawarłeś umowę OC. Dzięki temu nie zostaniesz obciążony następną składką - ten obowiązek przejdzie na nowego właściciela, jeśli zechce kontynuować tę konkretną umowę.

Na szczęście nie jest to skomplikowana procedura. Nawet własnoręcznie możesz przygotować wniosek, który będzie zawierał następujące informacje:

  • imię i nazwisko osoby sprzedającej,
  • adres zamieszkania lub stałego pobytu tej osoby,
  • datę sprzedaży samochodu,
  • markę i numer rejestracyjny samochodu,
  • numer polisy OC,
  • imię, nazwisko, adres i numer PESEL nabywcy pojazdu,
  • nazwę, adres siedziby i numer REGON, jeśli nabywcą jest osoba prawna.

Możesz również skorzystać z gotowego wzoru dostępnego w sieci. Na złożenie wniosku do ubezpieczyciela masz 14 dni od daty, w której została zawarta umowa kupna sprzedaży auta. Tak samo jak w przypadku zgłoszenia do urzędu, również w zakładzie ubezpieczeń możesz zgłosić się z tą sprawą osobiście, przez pośrednika, ale także pocztą lub w formie elektronicznej.

Jeśli natomiast już myślisz o polisie ubezpieczenia swojego nowego samochodu, możesz skorzystać z porównywarki OC i AC, w której znajdziesz oferty pakietów ubezpieczeniowych od różnych firm działających obecnie na rynku.

Co warto wiedzieć?

  1. Każda osoba sprzedająca pojazd przed upływem 6 miesięcy od jego zakupu ma obowiązek zapłacenia podatku w urzędzie skarbowym.
  2. W 2023 roku podatek od sprzedaży samochodu wynosi 12% wartości pojazdu, jeśli zarabiasz rocznie mniej niż 120 000 zł lub 32% wartości pojazdu, jeśli zarabiasz rocznie więcej niż 120 000 zł.
  3. W celu rozliczenia podatku przy sprzedaży samochodu należy wypełnić druk PIT-36.
  4. Na zgłoszenie sprzedaży samochodu do urzędu masz 30 dni, natomiast u ubezpieczyciela - 14 dni od daty zawarcia umowy z kupującym.
  5. Za niezgłoszenie sprzedaży samochodu grozi kara finansowa w wysokości od 200 do 1000 zł.

FAQ - najczęściej zadawane pytania

  1. Co jest podstawą opodatkowania w przypadku rozliczenia sprzedaży samochodu?

    Podstawą opodatkowania jest dochód podatnika – różnica między ceną sprzedaży, a kosztem zakupu auta, jak również poczynione nakłady np. zakup części zamiennych czy zamontowanie instalacji gazowej.

  2. Czy każdy musi zapłacić podatek od sprzedaży samochodu?

    Ten obowiązek musi zrealizować każda osoba prywatna, która sprzedaje samochód przed upływem pół roku od jego nabycia. W przypadku przedsiębiorcy limit czasowy wynosi natomiast 6 lat od zakupu.

  3. Czy mogę uniknąć podatku od sprzedaży, jeśli zbyłem samochód szybciej niż po pół roku od zakupu?

    Jest to możliwe, jeśli wykaże się, że doszło do sprzedaży auta ze stratą dla zbywcy. Inaczej mówiąc, jeśli sprzedałeś auto po cenie znacznie niższej, niż je kupiłeś, będziesz musiał wykazać to w zeznaniu, ale urząd skarbowy nie upomni się o przelew.

  4. Jak wyliczyć wysokość podatku od sprzedaży samochodu?

    Należy wziąć pod uwagę swój dochód z zeszłego roku, a także wartość pojazdu. W 2023 roku zapłacisz podatek w wysokości 12% (jeśli zarobiłeś mniej niż 120 000 zł) lub 32% (jeśli zarobiłeś więcej niż 120 000 zł).

  5. Gdzie powinienem zgłosić sprzedaż pojazdu i w jakim czasie?

    Sprzedaż samochodu powinieneś zgłosić w dwóch miejscach - do wydziału komunikacji (w ciągu 30 dni od daty zawarcia umowy) oraz do ubezpieczyciela (w ciągu 14 dni). Niedopełnienie tego obowiązku może skutkować karą finansową od 200 do 1000 zł, a w przypadku ubezpieczyciela - obciążeniem Cię automatyczną składką za kolejną polisę.