Kim jest rzeczoznawca samochodowy i kiedy może nam pomóc?

Ubezpieczyciele współpracują z rzeczoznawcami samochodowymi, zlecając im wyceny szkód powstałych w aucie. Od takiej decyzji zawsze można się jednak odwołać i skorzystać z pomocy niezależnego eksperta. Z usług rzeczoznawców samochodowych najczęściej korzystają kierowcy, którzy mają poczucie, że wartość uszkodzeń w ich samochodzie została zbyt nisko oszacowana.

Kim jest i czym się zajmuje rzeczoznawca samochodowy?

Rzeczoznawca samochodowy to rzeczoznawca, który specjalizuje się w wycenie pojazdów – jest on ekspertem z zakresu techniki samochodowej. Do jego kompetencji należy też wycena szkód i ustalenie, w jaki sposób doszło do ich powstania. Rzeczoznawca samochodowy ma wystarczającą wiedzę, aby przygotować rekonstrukcję zdarzeń drogowych – najczęściej wypadków. Odtwarza on, jak doszło do zdarzenia i ustala, z jaką prędkością poruszały się samochody. Przygotowana przez rzeczoznawcę opinia może pomóc w ustaleniu sprawcy wypadku.

Kto współpracuje z rzeczoznawcami samochodowymi? Ta grupa specjalistów świadczy usługi na rzecz towarzystw ubezpieczeniowych, sporządzając po kolizji czy wypadku kosztorysy, na podstawie których wypłacane są następnie odszkodowania. Z usług rzeczoznawców samochodowych korzystają nie tylko firmy ubezpieczeniowe, ale również klienci indywidualni, warsztaty samochodowe i przedsiębiorstwa zajmujące się obrotem pojazdami. Rzeczoznawcy wydają także opinie na zlecenie sądu.

Rzeczoznawca samochodowy – w odróżnieniu od pasjonatów motoryzacji – posiada uprawnienia. Na terenie Unii Europejskiej zawód ten jest regulowany. Zlecając rzeczoznawcy przygotowanie opinii, klient może liczyć na rzetelny, obiektywny raport, który następnie wykorzysta do celów własnych lub np. do załatwienia spraw urzędowych

Stefania Stuglik, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w rankomat.pl.

Jak wybrać rzeczoznawcę samochodowego?

Chcesz skorzystać z usług rzeczoznawcy samochodowego, ale nie wiesz, na co zwrócić uwagę przy wyborze konkretnego specjalisty? Szeroka wiedza o samochodach jest atutem, ale istotne jest też to, aby rzeczoznawca spełniał inne warunki wskazane w ustawie prawo o ruchu drogowym. Zgodnie z jej art. 79a rzeczoznawcą samochodowym jest osoba, która:

• Posiada co najmniej wykształcenie średnie lub średnie branżowe,
• Posiada co najmniej 2-letnią praktykę zawodową w dziedzinie związanej z motoryzacją,
• Posiada prawo jazdy kategorii A, B oraz C1 lub C,
• Posiada certyfikat w zakresie rzeczoznawstwa samochodowego wydany przez jednostkę akredytowaną w polskim systemie akredytacji,
• Nie była karana wyrokiem sądu za przestępstwo umyślne,
• Została wpisana na listę rzeczoznawców samochodowych.

Powyższych wymogów nie muszą spełniać osoby, które posiadają dyplom ukończenia studiów wyższych na kierunku w obszarze nauk technicznych o specjalności samochodowej.

Lista rzeczoznawców samochodowych jest ogólnie dostępna – każdy, kto zamierza skorzystać z pomocy rzeczoznawcy może się upewnić, czy posiada on konieczne uprawnienia.

Korzystając z usług rzeczoznawcy samochodowego, którego dane figurują w Centralnym Rejestrze Rzeczoznawców Majątkowych, możesz mieć pewność, że opinię przygotuje profesjonalista. To szczególnie ważne, gdy nie potrzebujesz jej na własne potrzeby (np. przy zakupie auta), ale chcesz się na nią powołać w kontakcie z urzędami czy ubezpieczycielem.

Kiedy warto skorzystać z pomocy rzeczoznawcy samochodowego?

Właściciele pojazdów często zwracają się do rzeczoznawców samochodowych – można wskazać całą listę sytuacji, gdy wiedza eksperta z zakresu techniki samochodowej jest nieoceniona. Najczęściej opinia specjalisty jest potrzebna:

• Przed zakupem droższego samochodu z rynku wtórnego. Rzeczoznawca sprawdza, czy pojazd jest powypadkowy, przeprowadza też badanie powłok lakierniczych. Jego opinia może uchronić przed zakupem uszkodzonego samochodu.
• Przed sprzedażą pojazdu, szczególnie rzadkiego egzemplarza. Dzięki swojej wiedzy rzeczoznawca może określić wartość pojazdu, koszty jego eksploatacji, autentyczność przebiegu i stan techniczny, co dla każdego kupującego ma duże znaczenie.
• Do dochodzenia od ubezpieczyciela odszkodowania za utratę handlowej wartości pojazdu po jego naprawie. Rzeczoznawca przygotowuje stosowne wyliczenia po szkodzie częściowej i naprawie pojazdu.
• Przed sprowadzeniem uszkodzonego pojazdu z zagranicy. Wartość celna takiego pojazdu jest niższa niż pojazdu nieuszkodzonego, Posiadanie opinii przygotowanej przez rzeczoznawcę może pomóc w sporze o wysokość opłat celnych.
• Po naprawie samochodu - ekspert ocenia stan techniczny pojazdu oraz weryfikuje przeprowadzone naprawy. W przygotowanej opinii odpowiada on m.in. na pytanie, czy warsztat zastosował technologie naprawy zgodne ze sztuką.

Rzeczoznawcy samochodowi przygotowują na zamówienie również ekspertyzy powypadkowe, w tym po stwierdzeniu przez ubezpieczyciela szkody całkowitej. Opinia specjalisty może zmienić dotychczasowe stanowisko firmy ubezpieczeniowej, która zaniżyła wartość odszkodowania.

Jak przygotować się do spotkania z rzeczoznawcą samochodowym?

Bez względu na cel zgłoszenia się do rzeczoznawcy samochodowego, warto zgromadzić dokumenty, które pomogą mu zapoznać się ze sprawą. Dla specjalisty szczególnie istotne będą:

• zdjęcia (dokumentacja zdjęciowa) wykonana na miejscu kolizji lub wypadku,
• notatki policji – jeżeli została ona wezwana na miejsce zdarzenia,
• ekspertyza przygotowana przez firmę ubezpieczeniową,
• opis zdarzenia drogowego klienta, który ma zamiar skorzystać z usług rzeczoznawcy,
• inne materiały, np. spis uszkodzeń, których ubezpieczyciel nie uwzględnił przy wyliczaniu odszkodowania.

Może się zdarzyć, że rzeczoznawca będzie potrzebował dodatkowych dokumentów, ale wówczas poinformuje o tym swojego klienta.

Warto pamiętać, że rzeczoznawca potrzebuje czasu na zapoznanie się z dokumentacją oraz przygotowanie ekspertyzy. Im szybciej otrzyma on wszystkie niezbędne dokumenty, tym szybciej będzie mógł przystąpić do pracy.

Przed powierzeniem wykonania ekspertyzy rzeczoznawcy warto upewnić się, że został on wpisany na listę rzeczoznawców. W przeciwnym razie przygotowana przez niego opinia może nie zostać uwzględniona przez firmę ubezpieczeniową – ubezpieczyciel będzie argumentował, że ekspertyza nie została sporządzona przez niezależnego, uprawnionego do tego eksperta.

Ile kosztuje pomoc rzeczoznawcy samochodowego?

Rzeczoznawcy samochodowi najczęściej nie mają stałego cennika – każdą sprawę rozpatrują indywidualnie, biorąc pod uwagę nakład pracy, jaki będzie potrzeby do sporządzenia ekspertyzy. Aby zorientować się np. w koszcie wyceny pojazdu, trzeba skontaktować się bezpośrednio z wybranymi rzeczoznawcami.

Jeszcze do niedawna kwestią sporną pozostawało to, czy poszkodowany, który skorzystał z pomocy niezależnego rzeczoznawcy samochodowego i udowodnił, że firma ubezpieczeniowa zaniżyła wysokość odszkodowania, miał prawo do zwrotu poniesionych kosztów. W przeszłości często zdarzało się, że poszkodowany nie otrzymywał zwrotu kosztów, nawet w sytuacji, gdy udowodnił błędy ubezpieczyciela. Na wniosek Rzecznika Finansowego uchwałę w tej sprawie wydał Sąd Najwyższy w składzie 7 sędziów (uchwała z dnia 2 września 2019 r., sygn. akt III CZP 99/18).

Uchwała, o której mowa, wprowadza zasadę, że za niezależną ekspertyzę przygotowaną przez rzeczoznawcę płaci ta strona, która się myliła w sporze. Według specjalistów, stanowisko Sądu Najwyższego może ukrócić praktykę zaniżania odszkodowań przez firmy ubezpieczeniowe – będą one obawiać się dodatkowych kosztów.

Czy opinia rzeczoznawcy zmieni stanowisko ubezpieczyciela?

Nie zgadzasz się z wysokością odszkodowania zaproponowaną przez firmę ubezpieczeniową i zastanawiasz się, czy opinia rzeczoznawcy pomoże w tej sytuacji? Możliwości są dwie – ubezpieczyciel:

• Uzna opinię rzeczoznawcy samochodowego za słuszną i zdecyduje się zakończyć spór na drodze polubownej.
• Pozostanie przy swoim stanowisku. Wówczas pozostaje walka na drodze sądowej. Przed złożeniem pozwu do sądu, warto skontaktować się jeszcze z Rzecznikiem Finansowym, który prowadzi postępowania interwencyjne i polubowne.

Z pomocy Rzecznika Finansowego warto skorzystać ze względu na to, że to sposób, aby zakończyć spór z ubezpieczycielem bez wchodzenia na drogę sądową i czekania miesiącami na rozstrzygnięcie sprawy.

Tylko w 2020 r. do Rzecznika Finansowego wpłynęło 371 spraw dotyczących OC komunikacyjnego. Najczęściej dotyczyły one odmowy uznania roszczenia o odszkodowanie, nieterminowej wypłaty odszkodowania, utrudniania dostępu do akt oraz opieszałego prowadzenia postępowań likwidacyjnych.