Kara za nieprzerejestrowanie samochodu – co nam grozi w 2024?

Na nowe zasady rejestracji samochodów w 2024 r. powinni zwrócić szczególną uwagę nabywcy pojazdów używanych, zarejestrowanych już w Polsce. Osoby, które kupiły auto przed końcem 2023 r. mają jeszcze możliwość złożenia zgłoszenia nabycia auta do wydziału komunikacji. Zakup pojazdu w 2024 r. oznacza natomiast konieczność rejestracji w ciągu 30 dni (90 dni przedsiębiorcy). Nie są to jedyne zmiany, które weszły w życie z nowym rokiem.

Kupiłeś lub sprzedałeś auto w 2024 r.? Chcesz uniknąć mandatu za nieprzerejestrowanie pojazdu lub brak zgłoszenia jego zbycia? Przeczytaj nasz artykuł i dowiedz się, jakie masz prawa i obowiązki.

Czy i kiedy trzeba przerejestrować samochód? Nowe przepisy 2024

O przerejestrowaniu samochodu mówimy, kiedy zmienia on właściciela. Dotyczy to zarówno sytuacji, kiedy “całość” pojazdu przechodzi w inne ręce, jak i po wyodrębnienia udziału w aucie i przekazaniu lub sprzedaniu go innej osobie.

Prawna zmiana właściciela samochodu może mieć miejsce zatem na podstawie m.in.:

• umowy kupna-sprzedaży
• faktury VAT,
• otrzymania spadku,
• aktu darowizny.

Czym się różni przerejestrowanie od zgłoszenia zakupu lub sprzedaży auta?

W internecie można znaleźć artykuły, w których określeń “przerejestrowanie samochodu” i “zgłoszenie nabycia (zbycia) samochodu” używa się naprzemiennie. To nie są jednak synonimy, ale zupełnie oddzielne obowiązki, czekające sprzedawców i kupujących auto.

Co istotne, zgłoszenie nabycia pojazdu przez osobę, która stała się jego prawnym właścicielem po 31.12.2023 r., nie ma mocy prawnej - ustawodawca nie przewiduje już takiej możliwości - po nabyciu pojazdu należy go przerejestrować w odpowiednim terminie.

W 2024 roku rejestracji pojazdu i zgłoszenia zbycia pojazdu dokonuje się na podstawie innych przepisów ustawy Prawo o ruchu drogowym. W przypadku rejestracji samochodu jest to art. 73 (nowe zasady rejestracji aut znajdują się w dodanym do wspomnianej ustawy art. 73aa), a w przypadku zbycia- art. 78. 2., który od stycznia br. otrzymał nowe brzmienie.

Zgłoszenie zbycia pojazdu w każdym przypadku można przeprowadzić przez internet. Natomiast przerejestrowania samochodu większość kierowców musi dokonać osobiście w wydziale komunikacji. To dlatego, że tylko niektóre urzędy w Polsce umożliwiają realizację tego obowiązku online.

W jakim terminie należy przerejestrować samochód?

Co do zasady, na przerejestrowanie samochodu nabytego w 2024 r. mamy 30 dni od zmiany jego właściciela (czyli od zakupu lub wejścia w posiadanie auta na podstawie aktu darowizny czy spadku).

Jeżeli do nabycia pojazdu doszło w drodze spadku, ww. termin biegnie od dnia prawomocnego orzeczenia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia.

W nieco innej sytuacji są przedsiębiorcy, którzy prowadzą działalność gospodarczą na terenie Polski w zakresie obrotu pojazdami - ustawodawca zobowiązuje ich do rejestracji w ciągu 90 dni.

W ustawie prawo o ruchu drogowym przewidziano także wyjątki. Do rejestracji samochodu w ww. terminach nie jest zobowiązany:

• podmiot posiadający ważną decyzję o o profesjonalnej rejestracji pojazdów;
• przedsiębiorca prowadzący w Polsce działalność gospodarczą w zakresie obrotu pojazdami lub produkcji pojazdów, jeśli jest właścicielem nowego pojazdu;
• właściciel auta nabytego i zarejestrowanego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, który przed upływem ww. terminów otrzymał zaświadczenie o demontażu pojazdu wycofanego z eksploatacji lub o przyjęciu niekompletnego pojazdu do recyklingu;
• właściciel auta nabytego w Polsce, który dokona jego zbycia przed upływem terminu przewidzianego w ustawie.

Jaka kara grozi za nieprzerejestrowanie samochodu w 2024 r.?

Za niedopełnienie obowiązku rejestracji samochodu lub zgłoszenia zbycia auta przepisy przewidują kary w wysokości od 250 zł do nawet 2000 zł. 

Jaka kara grozi za nieprzerejestrowanie samochodu używanego zarejestrowanego w Polsce?

Do końca 2023 roku za nieprzerejestrowanie samochodu, który posiadał już polskie rejestracje, przepisy nie przewidywały żadnych kar. Nowy właściciel miał wówczas wyłącznie obowiązek zgłoszenia nabycia auta w ciągu 30 dni do wydziału komunikacji. Rejestracja pojazdu zależała więc od jego decyzji. To zmieniło się jednak od początku 2024 roku.

Jaka kara grozi za niezarejestrowanie samochodu nowego lub sprowadzonego z zagranicy?

W 2024 roku przepisy dotyczące wysokości kar za brak rejestracji samochodu są spójne, jeśli chodzi o auta nowe, używane oraz sprowadzone z zagranicy. W ostatnim przypadku ustawodawca wyraźnie wskazuje na obowiązek rejestracji samochodu sprowadzonego z jednego z państw Unii Europejskiej, jak również z terytorium państwa niebędącego państwem członkowskim UE.

Za brak rejestracji samochodu nowego lub auta sprowadzonego z zagranicy grozi taki sam mandat jak w przypadku pojazdu zarejestrowanego już w naszym kraju - w wysokości 500 zł lub 1 000 zł (wyższy wymiar kary dotyczy przedsiębiorców).Wynika to wprost z prawa drogowego - art. 140mb.

Uwaga! Taki sam wymiar kary przewidziano wobec osób, które pomimo wezwania nie uzupełniają braków do złożonego wniosku o rejestrację w wyznaczonym terminie.

Jaka kara grozi za niepoinformowanie starosty o zbyciu pojazdu?

Za niezgłoszenie zbycia auta, np. sprzedaży, również grozi mandat, jednak jest on niższy niż kara przewidziana za brak rejestracji. Osoby, które nie dopełnią obowiązku zgłoszenia zbycia pojazdu podlegają karze pieniężnej w wysokości 250 zł.

Podwójna kara za nieprzerejestrowanie auta dla spóźnialskich!

Spóźniłeś się ze złożeniem wniosku o rejestrację samochodu? Napraw swój błąd jak najszybciej! Jeżeli od ostatniego dnia przewidzianego na rejestrację pojazdu minie 180 dni, kara zostanie podwojona do wysokości odpowiednio 1000 zł lub 2000 zł. 

Jak zgłosić zakup (nabycie) samochodu?

Zgłoszenie nabycia (czyli zakupu lub otrzymania w formie darowizny czy spadku) samochodu można załatwić osobiście lub przez internet. W przypadku zgłoszenia osobistego należy udać się do wydziału komunikacji z:

• wypełnionym zawiadomieniem o nabyciu pojazdu (dostępne w urzędzie),
• dowodem osobistym,
• dokumentem potwierdzającym nabycie pojazdu (tj. umową kupna sprzedaży lub aktem darowizny),
• kartą pobytu - jeśli zgłaszający jest obcokrajowcem.

Ten sam obowiązek łatwiej jest jednak spełnić przez internet. W tym celu należy wejść na stronę https://www.gov.pl/web/gov/zglos-zbycie-lub-nabycie-pojazdu-na-przyklad-sprzedaz-kupno-darowizne i kliknąć okno Start. Następnie wybrać zgłoszenie Nabycia pojazdu -> Wyślij zgłoszenie. System przeniesie do potwierdzenia tożsamości, co można zrobić np. przez Profil Zaufany.

Po uwierzytelnieniu trzeba odpowiedzieć na kilka pytań, m.in. o:

• markę, typ, model zgłaszanego pojazdu,
• numer identyfikacyjny VIN
• dotychczasowy nr rejestracyjny,
• datę nabycia samochodu,
• czy zgłaszający jest jedynym właścicielem pojazdu.

System sam zaciągnie dane wnioskującego. Trzeba je potwierdzić i następnie dodać jako załącznik skan (zdjęcie) umowę sprzedaży lub aktu darowizny. Na końcu wystarczy wybrać właściwy wydział komunikacji i wysłać zgłoszenie. Zgłoszenie nabycia samochodu jest bezpłatne.

Jak zgłosić sprzedaż (zbycie) samochodu?

Poinformowanie o sprzedaży samochodu, czyli zgłoszenie zbycia też można załatwić online lub osobiście. Do wydziału komunikacji należy zabrać te same dokumenty, co przy zgłaszania nabycia, tj. dowód osobisty, umowę kupna sprzedaży, wypełniony wniosek i kartę pobytu (w przypadku cudzoziemców)

Ścieżka postępowania przez internet również jest taka sama jak przy zgłaszaniu zakupu. Tzn. trzeba wejść na stronę https://www.gov.pl/web/gov/zglos-zbycie-lub-nabycie-pojazdu-na-przyklad-sprzedaz-kupno-darowizne, wybrać "Zgłoszenie zbycia", a później "Wyślij zgłoszenie". Następnie należy potwierdzić tożsamość Profilem Zaufanym i wypełnić krótki formularz. Poinformowanie urzędu o sprzedaży samochodu jest darmowe.

Ile kosztuje przerejestrowanie samochodu w 2024 r.?

Standardowa opłata za przerejestrowanie samochodu to 160 zł. Można jednak zapłacić o 80 zł mniej, jeśli wnioskujący zachowa dotychczasowe tablice rejestracyjne. Od 2022 r. można bowiem zatrzymać stare numery rejestracyjne, bez względu na to, gdzie samochód zarejestrowany był wcześniej. Do czasu zmiany przepisów taki przywilej dostępny był tylko dla nowych właścicieli samochodów zarejestrowanych poprzednio w tym samym powiecie.

Obecnie nie ma już znaczenia miejsce rejestracji, tzn. kierowca z Łodzi ma prawo przerejestrować samochód zarejestrowany wcześniej np. w Szczecinie i zachować stare numery. Nie poniesie wtedy kosztu wyrobienia nowych tablic i za przerejestrowanie zapłaci tylko 80 zł (lub 66,50 zł bez pozwolenia czasowego). Z kolei na rejestrację z wydaniem indywidualnych tablic (tzn. z własnym wyróżnikiem) trzeba przeznaczyć w sumie 1080 zł.

Więcej na temat opłat za przerejestrowanie pojazdu przeczytasz w artykule Ile kosztuje rejestracja samochodu w 2024 r.

Czy trzeba przerejestrować samochód, aby kupić polisę OC?

Warto wiedzieć, że po zakupie używanego samochodu często nie ma potrzeby kupowania polisy OC. Po sprzedaży, OC przechodzi na nowego właściciela automatycznie wraz z pojazdem. Może on je zatrzymać (tj. poczekać do końca umowy) lub w każdej chwili wypowiedzieć. Jeśli zdecyduje się na złożenie wypowiedzenia, powinien od razu kupić nową polisę, ponieważ samochód nie może pozostać bez ubezpieczenia nawet 1 dzień. 

Natalia Tokarczyk-Jarocka, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w rankomat.pl.

Czy można kupić OC jeszcze przed przerejestrowaniem pojazdu w wydziale komunikacji? Tak, ponieważ o prawie własności auta świadczy umowa sprzedaży, a nie wpis w dowodzie rejestracyjnym. Zakup nowej polisy często jest korzystny, gdyż towarzystwo ma prawo rekalkulować składkę (tzn. przeliczyć ją po zmianie właściciela od nowa) i zażądać dopłaty.